Behoud van wilde dieren in Kenia

Laten we eens kijken waarom Kenia zo'n ongelooflijke biodiversiteit heeft en leren over een aantal manieren waarop IFAW werkt aan de bescherming van Keniaanse landschappen en wilde dieren.

Het bruisende wild in Kenia

Kenia herbergt naar schatting 30.000 verschillende dier- en plantensoorten, en is daarmee een van de tien landen met de grootste biodiversiteit. Ongeveer 25.000 soorten zijn ongewervelde dieren dieren zonder ruggengraat, zoals insecten en wormen. Daarnaast leven in Kenia 1.100 vogelsoorten, 315 zoogdiersoorten, 191 reptielen-, 180 zoetwatervissen-, 692 zoutwatervissen- en 88 amfibieënsoorten. Tot de meest iconische en bedreigde diersoorten behoren zwarte en witte neushoorns, giraffen, grévyzebra's en Afrikaanse savanneolifanten.

Het behoud van wilde dieren is belangrijk in Kenia. Ongeveer 12% van de totale landmassa heeft een vorm van bescherming. In totaal is 8% gedefinieerd als park of reservaat. Hieronder vallen 23 nationale parken en 28 nationale reservaten op het land; en 4 nationale parken en 6 nationale reservaten op zee.

Menselijke gemeenschappen profiteren van deze nationale reservaten, bijvoorbeeld in de vorm van vis, brandhout, andere bosproducten en weidegrond voor vee tijdens langdurige droogte. De beschermingsstatus van nationale parken staat alleen gebruik toe voor niet-consumptieve doeleinden, zoals toerisme, onderzoek en fotografie. Kenia's bevolking bestaat naar verwachting tegen 2030 uit 57,8 miljoen mensen, wat de invloed van de mens op het milieu en de natuurlijke hulpbronnen een punt van grote zorg maakt.

Dieren zijn beschermd zolang ze binnen een van de beschermde gebieden blijven, maar veel dieren verlaten nationale parken en reservaten als onderdeel van hun migraties of als ze op zoek zijn naar voedsel en water. Deze vrijheid betekent dat ze dan in nauw contact – en soms in conflict – kunnen komen met mensen.

IFAW's werk voor het behoud van wilde dieren in Kenia

Gezien de ongelooflijke biodiversiteit van Kenia is het geen verrassing dat IFAW hier al 25 jaar intensief investeert in inspanningen voor natuurbehoud. Dit zijn enkele van onze belangrijkste projecten en resultaten:

Room to Roam

Lokale beschermingsmaatregelen zijn al tientallen jaren een belangrijk onderdeel van het behoud van wilde dieren, maar ze voldoen niet altijd aan de behoeften van grotere dieren zoals olifanten. Olifanten kunnen 195 kilometer per dag afleggen; ze moeten enorme afstanden afleggen om voedsel te vinden.

IFAW's initiatief Room to Roam is erop gericht om in te spelen op deze behoeften van de olifanten. We bouwen aan een netwerk van aaneengesloten, beschermde leefgebieden in zuidelijk en oostelijk Afrika, waar olifanten veilig kunnen rondtrekken.

Betrokkenheid bij de gemeenschap is de sleutel tot het succes van Room to Roam. IFAW werkt samen met de mensen die het dichtst bij de dieren en leefgebieden wonen die wij willen beschermen. Onze aanpak is om samen met deze gemeenschappen strategieën te ontwikkelen om het samenleven van mensen en wilde dieren te bevorderen. Hierdoor worden gemeenschappen vanaf de basis versterkt.

We ondersteunen het creëren van klimaatbestendige landschappen door de natuurlijke biodiversiteit van de ecosystemen in Kenia te herstellen. Deze bieden essentiële hulpbronnen en bescherming tegen de gevolgen van klimaatverandering. Het zorgt ervoor dat wilde dieren en mensen kunnen gedijen.

Jenga Mama: zet vrouwen in hun kracht

IFAW zet zich in om gemeenschappen in staat te stellen om wilde dieren te beschermen door te streven naar een wildlife-vriendelijk levensonderhoud. Jenga Mama, Swahili voor 'Empower a Woman', is een van deze projecten.

Vrouwen spelen een sleutelrol in de zorg voor hun gezin. In landelijke gebieden betekent dit dat ze natuurlijke hulpbronnen gebruiken voor voedsel en onderdak. De strijd om voldoende inkomen te genereren kan leiden tot conflicten met wilde dieren of een overmatig gebruik van de natuur.

Jenga Mama is een baanbrekend onderwijsproject dat samenwerkt met een groep van 60 vrouwen uit de Keniaanse Maasai-gemeenschap. De vrouwen krijgen les in beroepsvaardigheden, zoals kleding maken en catering, maar ook in ondernemersvaardigheden die ze nodig hebben om hun eigen bedrijf op te zetten.

Met hun nieuwe bedrijven kunnen deze vrouwen hun families onderhouden. Hierdoor nemen de spanningen tussen hun gemeenschappen en wilde dieren af. Ze kunnen ook voorvechters voor wilde dieren worden binnen hun gemeenschap.

Team Lioness

Vrouwen staan ook vooraan bij onze inspanningen voor natuurbehoud in Team Lioness. Team Lioness is de eerste volledig vrouwelijke ranger-eenheid in Kenia. Het team bestaat uit 17 jonge Maasai-vrouwen die zich inzetten voor de bescherming van dieren in het gemeenschapsland rondom Amboseli National Park.

Omdat de leden van Team Lioness uit dezelfde gemeenschap komen als waar ze patrouilleren, kunnen ze gebruik maken van hun sociale netwerken om informatie te verzamelen die helpt bij het uitvoeren van hun werk om wilde dieren veilig te stellen. Deze rangers zijn de eerste vrouwen in hun familie met een professionele baan, waarmee ze de gemeenschap bewijzen dat het beschermen van wilde dieren goed is voor zowel mensen als dieren.

Team Lioness staat in de frontlinie van natuurbehoud en bij het bestrijden van wildlife crime. Ze komen direct in actie bij conflicten tussen mensen en wilde dieren, en beschermen olifanten, leeuwen, giraffen, cheeta's en andere belangrijke diersoorten. De rangers gaan de dreiging van stroperij tegen, en werken binnen hun lokale gemeenschappen aan het voorkomen van mens-dier-conflicten en aan het verspreiden van bewustzijn.

Het zeeleven langs de kust van Kenia beschermen

Kenia staat misschien het meest bekend om leeuwen, olifanten en andere landdieren, maar we doen ook belangrijk werk voor het beschermen van de ecosystemen aan de kust en de dieren die daarvan afhankelijk zijn. Net als het land, heeft de Keniaanse kustlijn een ongelooflijke biodiversiteit en veel bedreigde diersoorten.

De vijf zeeschildpadsoorten in Kenia zijn allemaal geclassificeerd als bedreigd of ernstig bedreigd. Ze leven samen met walvissen, dolfijnen, doejongs, haaien en roggen in deze wateren. Al deze dieren worden bedreigd door overbevissing, verlies van mangrovebegroeiing en klimaatverandering.

We hebben trainingen gegeven aan overheidsmedewerkers om strategieën voor het behoud van de oceaan en het zeeleven te delen. Ook hebben we onderzoek gesteund om te begrijpen hoe de populaties van deze dieren in de loop der tijd veranderen.

In maart 2024 faciliteerde IFAW de eerste workshop over zeezoogdieren in Kenia. Er werden trainingen gegeven in de beste werkwijzen voor het beheer en behoud van zeezoogdieren. Deelnemers waren vissers, strandbeheerders, leden van duikclubs, gemeenschapsorganisaties, rangers die in Keniaanse mariene parken werken en functionarissen van het Kenya Marine and Fisheries Research Institute (KMFRI).

Samen met kustgemeenschappen zorgen we voor diversiteit in manieren van levensonderhoud om overbevissing tegen te gaan, en verbeteren we het afvalbeheer om dieren te beschermen tegen vergiftiging, letsel en gevaarlijke voorwerpen.

Zelfs kleine stappen kunnen een grote impact hebben, zoals bij vissers het bewustzijn vergroten over de voordelen van goede vislijnen en netten in plaats van dat ze muskietennetten hergebruiken. Dit voorkomt dat andere zeedieren bijvangst worden.

Rangers ondersteunen die wilde dieren beschermen

Illegale stroperij en andere misdaden tegen wilde dieren vormen een enorm risico voor veel van de bedreigde dieren die in Kenia leven. We werken intensief samen met gemeenschappen aan het bestrijden van deze verschillende bedreigingen.

In het Amboseli-Tsavo-Kilimanjaro-landschap ondersteunen we de Olgulului Community Wildlife Rangers. We voorzien hen van niet-dodelijke materialen en uitrusting om zichzelf en de dieren te beschermen. Daarnaast ondersteunen we het welzijn van de rangers en hun gezinnen, onder andere via extra huisvesting, voorraden en onderwijs. We ondersteunen ook rangers in Loita, Kenia, van de Ilkimpa Community Conservation Association (ICCA).

We werken bovendien nauw samen met handhavingsinstanties aan de wetten rondom wildlife crime en stellen teams ter plaatse in staat om die wetten te handhaven. We helpen met innovatieve manieren om illegale activiteiten te identificeren en snel actie te ondernemen om verdere schade aan wilde dieren te voorkomen.

Waar criminele handelingen worden vastgesteld, ondersteunen we het rechtssysteem om ervoor te zorgen dat misdaden tegen wilde dieren met succes worden vervolgd en de daders worden gestraft. Dit beschermt dieren direct tegen deze individuen en ontmoedigt anderen om wilde dieren uit winstbejag kwaad te doen.

Als onderdeel van deze inspanningen ondersteunen we de strijd tegen stroperij van de luchtmacht van Kenya Wildlife Service (KWS).

Alternatieve bestaansmiddelen ondersteunen

We willen gemeenschappen krachtige, duurzame alternatieven bieden voor stroperij en andere inkomstenbronnen die een impact hebben op wilde dieren. We werken samen met de particuliere sector om jonge mensen in belangrijke dorpen een betere toekomst te bieden.

Als onderdeel van dit project hebben we mensen geholpen om het officiële betalingssysteem in te komen en een inkomen te verdienen met handel of toerisme. We hebben anderen getraind in betere landbouwtechnieken en hun oogstopbrengsten verbeterd.

Onderwijs vormt de kern van een groot deel van ons werk. We hebben 66 studenten kunnen ondersteunen in hun middelbare school- en hogere of universitaire opleidingen. Deze studenten hebben gestudeerd op onderwerpen variërend van bedrijfskunde tot geneeskunde, maar ze brengen allemaal hun kennis en talenten mee in het ondersteunen van hun gemeenschap.

Mens-dier-conflicten verminderen

Niet alle bedreigingen voor wilde dieren komen voort uit stroperij. Er kunnen soms conflicten ontstaan tussen mensen en wilde dieren, bijvoorbeeld doordat ze schaarse hulpbronnen zoals water en voedsel delen, doordat roofdieren vee bedreigen, of doordat olifanten landbouwgrond plunderen. We werken samen met gemeenschappen en rangers om nuttige oplossingen te vinden voor een vreedzaam samenleven met wilde dieren.

In samenwerking met USAID, Big Life Foundation, Amboseli Ecosystem Trust (AET), Taita Taveta Wildlife Conservancies Association (TTWCA) en Tsavo Trust hebben we 55 lokale natuurreservaten opgezet die mens-dier-conflicten verminderen of zelfs elimineren. Dit ongelooflijke project heeft het levensonderhoud van meer dan 90.000 mensen beschermd, zonder wilde dieren te schaden.

De handel in wilde dieren tegengaan

IFAW en onze partners, African Wildlife Foundation en Kenya Wildlife Service, werken samen aan de strijd tegen criminelen die proberen dieren te verhandelen over de grens tussen Kenia en Tanzania, met financiële steun van het Bureau of International Narcotics and Law Enforcement Affairs (INL) van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken en de EU-delegatie in Kenia. We verbeteren de mogelijkheden voor wetshandhaving via het gebruik van DNA-bewijs en digitale technologieën.

Uiteindelijk willen we een einde maken aan wildlife crime. Het ondersteunen van zowel wetshandhaving als lokale gemeenschappen biedt ons de beste kans om dat doel te bereiken.

IFAW zet enorme stappen voor het behoud van wilde dieren in Kenia, maar we kunnen dit niet zonder jouw hulp. Doe mee aan onze inspanningen om deze ongelooflijke dieren te beschermen.