natuur staat centraal in klimaatactie

Het Akkoord van Parijs betekende een belangrijke doorbraak in klimaatactie en biedt een kader voor landen om hun verantwoordelijkheid te nemen. Maar het Akkoord kan alleen slagen als landen bereid zijn hun ambitie aan te scherpen. En die bereidheid lijkt te ontbreken. Uit een recent onderzoek van de VN naar overheidsmaatregelen tot op heden blijkt dat we – ondanks de geboekte vooruitgang – nog steeds afstevenen op een opwarming van 2,7 °C voor het einde van de eeuw en dat emissies in 2030 16% hoger zullen liggen dan in 2010. Terwijl een vermindering van 45% van de broeikasgasemissies nodig is om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 °C.

Daar komt mijn angst vandaan. Maar waarom ben ik dan toch hoopvol? Ik houd hoop omdat het steeds duidelijker wordt dat we dit met zijn allen voor elkaar kunnen krijgen. Verschuivingen naar hernieuwbare energie, schoner vervoer, natuurbehoud en veranderingen in productie- en consumptiepatronen zien we al overal ter wereld. Waar het aan ontbreekt is de politieke wil om de omvang van maatregelen te vergroten, het tempo te verhogen en de daarvoor benodigde middelen beschikbaar te stellen. In 2009 beloofden ontwikkelde landen om in 2020 US$ 100 miljard per jaar in klimaatfinanciering te investeren. Die doelstelling is niet gehaald en het is de grote vraag of landen tijdens de COP26 hun belofte zullen waarmaken en over de brug zullen komen met de benodigde financiering voor onze transitie naar CO2-neutraliteit.

Red de dieren, red onze planeet

Een van de beste opties om dat geld te investeren is in natuurbehoud. De natuur, en de dieren en planten die daar deel van uitmaken, zijn belangrijke bondgenoten in de strijd tegen klimaatverandering. Als organisatie die zich inzet voor de bescherming van dieren en hun leefgebieden, weten wij van IFAW als geen ander dat de natuur uitstekende en kosteneffectieve oplossingen biedt om de opwarming van de aarde te beperken. Natuurverlies en klimaatverandering zijn twee kanten van dezelfde medaille. Biodiversiteitsverlies en klimaatverandering moeten samen worden aangepakt. Alleen als we deze problemen samen tackelen, hebben we kans van slagen.

Klimaatverandering heeft dramatische gevolgen voor zowel dieren als mensen. Het verergert de bedreigingen waarmee veel soorten al worden geconfronteerd. Sommige soorten zijn al uitgestorven als gevolg van klimaatverandering, en nog eens een derde van alle diersoorten wacht eenzelfde lot als we de klimaatcrisis niet aanpakken.

Uit onderzoeken blijkt dat met natuurbehoud ongeveer een derde van de CO2-reductie die nodig is om te voldoen aan de doelstellingen van Parijs gerealiseerd kan worden. Veel ecosystemen die grote hoeveelheden CO2 uit de atmosfeer halen, zijn belangrijke leefgebieden voor wilde dieren. Sommige dieren, zoals bosolifanten, schubdieren en walvissen, zijn 'ecosysteembouwers' en vervullen een belangrijke rol in het gezond houden van ecosystemen. En gezonde ecosystemen halen meer CO2 uit de atmosfeer.

Bovendien kunnen natuurlijke oplossingen uitstekende manieren bieden om om te gaan met klimaatverandering. Zo bieden mangroven bescherming tegen stormen, voorkomen moerassen overstromingen en voorkomen bossen bodemerosie. Behoud van natuur betekent tegelijkertijd bescherming van mensen, dieren en hun leefgebieden. Bevordering en uitvoering van natuurlijke oplossingen staat centraal in IFAW's inspanningen in de strijd tegen klimaatverandering. We zien verschillende mogelijkheden voor natuurbehoud en ontplooien initiatieven die op grote schaal kunnen worden ingezet om de klimaatcrisis een halt toe te roepen.

Ons werk helpt om klimaatverandering tegen te gaan en helpt dieren en mensen op verschillende manieren om om te gaan met de gevolgen van klimaatverandering:

• Beschermen van dieren in veilige en verbonden leefgebieden over de hele wereld om te zorgen dat deze natuurlijke leefgebieden behouden blijven en niet hoeven te wijken voor CO2-intensieve activiteiten. Dieren kunnen zich dan ook verplaatsen in reactie op veranderende klimaatomstandigheden. Herstel van aangetaste leefgebieden en van populaties van soorten betekent ook dat ze meer CO2 uit de atmosfeer kunnen halen.
• Samenwerken met lokale gemeenschappen om een duurzaam bestaan op te bouwen met respect voor de natuur en wilde dieren, zonder schadelijke activiteiten. Wanneer dieren zich verplaatsen in reactie op het veranderende klimaat en daardoor op een negatieve manier in aanraking komen met mensen, dan helpt ons werk met lokale gemeenschappen om conflicten te voorkomen en te zorgen dat mensen en dieren vreedzaam samen kunnen leven.
• Redden van dieren in nood na natuurrampen, zodat gemeenschappen beter om kunnen gaan met klimaatverandering. Wanneer veranderende weerpatronen de kans op extreem weer vergroten, probeert IFAW de risico's voor dieren en mensen te beperken en helpt gemeenschappen om goed voorbereid te zijn op natuurrampen.
• Lobbyen bij beleidsmakers voor behoud van natuur en voor investeringen in natuurbehoud als onderdeel van hun klimaatbeleid, in combinatie met vermindering van broeikasgasemissies.

Als gastheer van de COP26 heeft de regering van het Verenigd Koninkrijk plechtig beloofd dat het deze klimaattop om de natuur zal gaan. Als ik in Glasgow ben zal ik kritisch kijken naar de uitkomsten van de top, om te zien of dat ook echt het geval is. Regeringen moeten natuurbehoud, zowel op het land als in de zee, centraal stellen in hun nationale plannen. Rijke landen moeten nu echt over de brug komen met het geld dat ze hebben beloofd, om landen met een rijke biodiversiteit maar arme economie bij te staan in de strijd tegen klimaatverandering. En veel meer van dat geld moet naar natuurbehoud gaan.

Bij IFAW staat de natuur centraal bij alles wat wij doen om klimaatverandering tegen te gaan. De natuur en de dieren doen wat ze kunnen. Nu is het tijd dat wij in actie komen. 

– Matt Collis, IFAW Deputy Vice President Conservation