10 van de meest bedreigde diersoorten in Australië
10 van de meest bedreigde diersoorten in Australië
13 februari 2024
Australië is een van de landen met de grootste biodiversiteit ter wereld. Er leven veel dieren die nergens anders op aarde voorkomen. Helaas wordt Australië geconfronteerd met een uitstervingscrisis. Het land heeft de afgelopen 200 jaar meer biodiversiteit verloren dan enig ander ontwikkeld land. Daarbij brengen extreem weer als gevolg van klimaatverandering en het verlies van leefgebieden nog veel meer soorten in gevaar. Lees hieronder over enkele van de meest bedreigde diersoorten in Australië, van zwaluwpapegaaien tot ‘grote zwevers’.
1. Koala
Koala's zijn buideldieren die in oostelijk en zuidoostelijk Australië voorkomen. Ze zijn een toonaangevende soort, want als ze beschermd worden, wordt ook het leefgebied van honderden andere dieren en planten beschermd.
Het verlies van leefgebied is een van de grootste bedreigingen voor koala's. Landontginning, ontbossing en verstedelijking vernietigen essentiële eucalyptusbossen die koala's een thuis en voedsel bieden. De gevolgen van de klimaatverandering, waaronder ongekende droogtes en bosbranden, hebben sommige lokale koalapopulaties die het al moeilijk hadden bijna met uitsterven bedreigd. De catastrofale bosbranden tijdens de ‘Black Summer’ in 2019-2020 hadden verwoestende gevolgen voor de koalapopulaties. Hierop leidde IFAW acties om de soort langs de oostkust op de lijst van bedreigde diersoorten te laten plaatsen. In 2022 werd de koala door de Australische regering geclassificeerd als bedreigd.
2. Tasmaanse duivel
De Tasmaanse duivel kwam ooit veel voor op het vasteland van Australië, maar komt nu alleen nog voor op het eiland Tasmanië. Tasmaanse duivels zijn de grootste vleesetende buideldieren ter wereld, ondanks dat ze maar zo groot zijn als een kleine hond.
De soort staat op de lijst van bedreigde diersoorten van IUCN en de Australische overheid en heeft een afnemende populatie. De voornaamste bedreiging is een ziekte die 'devil facial tumor disease' wordt genoemd – een kankerachtige ziekte die zeer besmettelijk en dodelijk is. Tasmaanse duivels zijn ook het slachtoffer van aanrijdingen en hondenaanvallen, en in sommige gebieden worden ze vervolgd door mensen. Onze partners bij Bonorong Wildlife Hospital behandelen regelmatig Tasmaanse duivels die diergeneeskundige zorg nodig hebben.
3. Noordelijke breedneuswombat
Wombats zijn buideldieren die behoren tot de familie Vombatidae, en zijn interessant genoeg verwant aan koala's. Er zijn drie soorten wombats. De noordelijke breedneuswombat is door de IUCN en de Australische regering erkend als ernstig bedreigd. Ze zijn schaarser dan de reuzenpanda en de Sumatraanse tijger, met slechts 315 overgebleven dieren in twee kleine, beschermde gebieden in Queensland. Dit is een duidelijke waarschuwing voor wat er kan gebeuren als we de andere, meer voorkomende wombatsoorten, niet beschermen. Die worden nu namelijk bedreigd door schurft, landbouwactiviteiten, voertuigen, droogtes, overstromingen en branden.
4. Zuidkaper
De zuidkaper, ook wel Australische walvis genoemd, is een grote baleinwalvis die zich in het zuiden van Australië bevindt tussen eind april en begin november. Hij is beschermd in alle Australische wateren.
Net als bij zijn naaste verwant, de noordkaper, werd er bijna tot uitsterven toe op deze soort gejaagd, tot ze in de jaren 1930 werden beschermd door het Internationale Verdrag tot Regeling van de Walvisvangst. In Australië zijn ze geclassificeerd als bedreigd. In Australische wateren lopen zuidkapers het grootste risico op verstrikking, scheepsaanvaringen, onderwaterlawaai, de gevolgen van klimaatverandering, en ontwikkelingen van infrastructuur en op zee.
IFAW blijft er bij de Australische regering op aandringen om deze en andere walvisachtigen beter te beschermen om hun behoud in de toekomst te garanderen.
5. Zwaluwpapegaai
Deze ernstig bedreigde papegaai vliegt snel en is meestal heldergroen van kleur met rode en gele veren rond zijn snavel. Hij broedt in Tasmanië tijdens de Australische zomer en migreert naar het vasteland voor de winter.
De voornaamste bedreigingen voor zwaluwpapegaaien zijn het verlies van leefgebied, predatie door andere soorten en de toenemende gevolgen van klimaatverandering. In Tasmanië zoeken de vogels holtes in volwassen blauwe en zwarte gombomen om hun jongen groot te brengen; deze worden echter steeds moeilijker te vinden door landontginning en bosbranden.
Onze partners in het Bonorong Wildlife Hospital in Tasmanië runnen het eerste en enige speciale dierenziekenhuis in de staat. Het door IFAW gesteunde team van dierenartsen heeft in de loop der jaren al veel zwaluwpapegaaien een tweede kans op een leven in het wild gegeven.
6. Kleine koeskoes Pseudocheirus occidentalis
De ernstig bedreigde Pseudocheirus occidentalis is lid van de kleine koeskoezen, een familie van buideldieren. Het is een boombewoner die het grootste deel van zijn tijd hoog in het bladerdak van het bos doorbrengt met eten, rusten en socialiseren. De soort komt alleen voor in het zuidwestelijke deel van West-Australië. Ze zijn verdwenen uit het grootste deel van hun oorspronkelijke verspreidingsgebied door verlies van leefgebied door landontginning en houtkap, en door roofdieren zoals vossen en katten.
Tijdens hittegolven kunnen kleine koeskoezen brandwonden oplopen op hun poten wanneer ze proberen te schuilen door hete oppervlakken over te steken. Ernstige brandwonden kunnen de bewegingen en het klimvermogen van deze boombewonende soort ernstig bemoeilijken. IFAW biedt noodhulp aan lokale reddingsgroepen voor de onmiddellijke veterinaire behandeling van de brandwonden, zodat deze ernstig bedreigde dieren de grootste kans hebben om te herstellen en terug te keren in het wild.
7. Breedvoetbuidelmuis Antechinus argentus
Breedvoetbuidelmuizen zijn kleine vleesetende buideldieren die op muizen lijken. Ze staan bekend om hun dodelijke liefdesleven, want de mannetjes paren tot ze sterven. Er komen veel verschillende soorten voor in heel Australië. Sommige soorten hebben hun intrek genomen in buideldierholen in het Two Thumbs Wildlife Sanctuary, dat is opgezet door IFAW en Habitat Innovation and Management in het zuiden van New South Wales.
De Antechinus argentus staat geclassificeerd als bedreigd en komt voor zover bekend slechts in drie delen van Queensland voor. Ze worden het meest bedreigd door bosbranden, klimaatverandering en predatie door invasieve soorten. De Antechinus arktos staat ook geclassificeerd als bedreigd en wordt met dezelfde bedreigingen geconfronteerd.
8. Karetschildpad
De karetschildpad is te herkennen aan zijn hoofd die eindigt in een scherpe punt die lijkt op de snavel van een vogel. Karetschildpadden staan erom bekend dat ze langs het Groot Barrièrerif (Great Barrier Reef) broeden en nestelen in delen van het Noordelijk Territorium en West-Australië.
Net als andere soorten zeeschildpadden draagt de ernstig bedreigde karetschildpad bij aan mariene ecosystemen door belangrijke voedingsstoffen door de oceaan te vervoeren. Ze worden bedreigd door internationale illegale handel in wilde dieren, verlies van leefgebied, klimaatverandering, het binnenkrijgen van plastic en menselijke activiteiten zoals visserij. IFAW werkt nauw samen met de Australian Seabird and Turtle Rescue om gewonde schildpadden die zorg nodig hebben te redden en te rehabiliteren.
9. Bergdwergbuidelmuis
De bergdwergbuidelmuis is een bedreigd klimbuideldier ter grootte van een muis. Het is het enige buideldier dat een winterslaap houdt en het enige zoogdier in Australië dat zich heeft aangepast om uitsluitend in de besneeuwde berggebieden van Victoria en New South Wales te leven.
Hij is geclassificeerd als bedreigde diersoort door de Australische overheid en als ernstig bedreigd door IUCN. Hij heeft te maken met de vernietiging en versnippering van zijn leefgebied, klimaatverandering, predatie door vossen en wilde katten en een aanzienlijke afname van zijn primaire voedselbron, de nachtvlinder Agrotis infusa of uiltje.
10. Kleine koeskoezen Petauroides
Het geslacht Petauroides komt, net als Pseudocheirus occidentalis, uit de buideldierenfamilie kleine koeskoezen. In het Engels worden de Petauroides ‘greater gliders’ genoemd: grote zwevers. De ‘greater glider’ is het grootste zwevende zoogdier van Australië. Ze hebben een lange, harige staart en grote, pluizige oren, en komen voor in bossen langs de oostkust van Australië. Ze zijn afhankelijk van holle bomen voor beschutting en nestelen, en eten voornamelijk eucalyptusbladeren. Ze zijn geclassificeerd als bedreigd; hun grootste bedreiging is het verlies en de versnippering van hun leefgebied door landontginning en bosbranden.
In het zuiden van New South Wales werd onlangs een greater glider gezien in Two Thumbs Wildlife Sanctuary, dat werd verwoest door de Black Summer-bosbranden van 2019-2020. IFAW heeft samengewerkt met Habitat Innovation and Management om nestkasten te installeren die groot genoeg zijn om grotere Petauroides te huisvesten. Hiermee proberen we om hen en andere wilde dieren terug te brengen naar het terrein.
Wil je deze en andere bedreigde diersoorten helpen beschermen en IFAW’s werk in Australië en andere landen over de hele wereld steunen?
Gerelateerde content
Zonder jouw steun kunnen wij ons werk niet doen. Geef nu voor het verbeteren van de leefomstandigheden voor dieren.