mysterieuze olifantensterfte

– Update: 1 december 2020

Inmiddels weten we iets meer over de doodsoorzaak van de olifanten in het iconische Hwange National Park in Noordwest-Zimbabwe. De dieren zijn gestorven aan de bacteriële infectieziekte hemorrhagic septicemia. De bacterie, die de ziekte veroorzaakt, komt veelal voor onder vee in Afrika. Er zijn voorbeelden bekend dat ook andere dieren besmet raken, zoals de uitbraak onder de Saiga antilopen in 2015 in Kazachstan. De ziekte zorgde er toen voor dat meer dan de halve populatie van deze dieren stierf.

Oplossingen om infectieziekte bij olifanten te voorkomen

IFAW werkt nauw samen met Zimbabwe Parks en de Wildlife Management Authority (ZimParks) om ervoor te zorgen dat niet meer olifanten aan de ziekte overlijden. Ook zoeken we met onze partner-organisaties naar oplossingen die zowel op de korte als de lange termijn de dieren kunnen beschermen tegen deze infectieziekte.

Wat hebben we gedaan?

Het gebied waar de dode olifanten zijn gevonden, hebben we onderzocht en uitgekamd. We konden uitsluiten dat de ziekte miltvuur betrof. Met beschermende kleding hebben we de omgeving vervolgens gereinigd, waarbij we de olifantenkarkassen met dood hout hebben verbrand om verdere verspreiding van de bacterie te voorkomen. Er zijn gelukkig geen andere dieren dood aangetroffen; we hebben zelfs geen dode aasgieren ontdekt, wat meestal voorkomt.

De grootste infectiebron bij deze infectieziekte zijn waterbronnen, die meestal geïnfecteerd zijn door vee. Hierom hebben we alle waterbronnen in het gehele gebied schoongemaakt, waarbij er vooral veel algen en modder is verwijderd. Ook hebben we nieuwe medische apparatuur aan kunnen schaffen, zodat onze medewerkers sneller ziektes kunnen opsporen en hierop ook direct passende actie kunnen nemen.

Hoe voorkomen we verspreiding van deze ziekte in de toekomst?

Oplossingen om deze infectieziekte en andere ziekten in de toekomst te voorkomen, is om de samenwerking te verbeteren met de lokale bevolking. Zo richten we ons in die samenwerking op hoe zij hun vee beter kunnen verzorgen en daarmee gezond houden. Het schoonhouden van de waterbronnen is hierbij heel belangrijk. Onze focus voor in de toekomst is een beter watermanagement zodat de kwaliteit van het water hoger wordt, als onderdeel van een algeheel gezond ecosysteem.

Om dit soort mysterieuze sterfgevallen in de toekomst te kunnen voorkomen hebben we dringend behoefte aan materiaal ter bescherming van een van Afrika’s grootste olifantenpopulaties.

Er is behoefte aan materiaal voor regelmatige bodem- en luchtbewaking, wetenschappelijk onderzoek naar de sterfte-oorzaak, laboratoriumtests en verbetering van monitoring en gegevensbeheer.

Concrete, direct noodzakelijke, maatregelen zijn bijvoorbeeld:

• Consequente en regelmatige luchtbewaking in de hele regio Hwange als aanvulling en uitbreiding van het gebied dat nu wordt bestreken door grondbewakings- en patrouilleteams.
• Vernieuwen van medisch onderzoeksmateriaal en voorraden in de ZimParks Wildlife Veterinary Unit in Hwange om efficiëntere en effectieve monitoring en laboratoriumanalyses mogelijk te maken. Ons doel is een volledig uitgerust diergeneeskundig laboratorium in Hwange National Park, inclusief de aanschaf van veldvoertuigen voor mobiele respons en ziektemonitoring in de regio Hwange.
• Levering van gecertificeerde persoonlijke beschermingsmiddelen (PPA's) om ervoor te zorgen dat de gezondheid en veiligheid van het personeel wordt gewaarborgd tijdens de postmortems van de olifanten die aan de ziekte zijn bezweken. 

Doneer nu en help mee aan een duurzame en structureel betere bescherming van een van de laatste grote wilde olifantenpopulaties in de wereld. Samen laten we ze gedijen in hun natuurlijke omgeving, hun thuis!