na 1 jaar oorlog, wat is de volgende stap voor dieren en mensen in Oekraïne?

Door de zware bombardementen in februari 2022 werden Oekraïense gezinnen gedwongen met hun huisdieren en dat wat ze mee konden nemen te vluchten naar Polen en andere buurlanden.  

Toen zij samen met haar moeder vluchtte uit de Oekraïense havenstad Marioepol stond de 31-jaar oude Alina Beskrovna erop ook hun drie adoptiekatten mee te nemen. Mensen probeerden haar ervan te overtuigen de katten achter te laten tijdens haar vlucht, maar ze moest er niets van horen.  

“Reizen met dieren maakte het nog stressvoller. Ze hadden immers geen idee wat er aan de hand was”, vertelde ze de reddingswerkers van IFAW. “Maar ik had gehoord dat er bij de grens reddingswerkers waren die zich specifiek op dieren richtten.” 

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zet IFAW zich in om katten, honden, paarden, beren, vleermuizen, exotische dieren en de Oekraïense bevolking te helpen, binnen en buiten de grenzen van het land. Nu, één jaar later, blijft de oorlog woeden, en veranderen de behoeften van dieren en mensen die door de oorlog zijn getroffen. 

samenwerken om dieren te redden

Bij de Oekraïense grens werkten dierenartsen samen met IFAW om vele dieren te onderzoeken en vaccineren. Zo ook de drie katten van Alina. Zij en haar moeder ontvingen transportmanden, kattenvoer, een warme plek om uit te rusten en etenswaren. 

“Dieren maken deel uit van het gezin”, vertelt Andrew Kushnir, een dierenarts die zich als vrijwilliger bij IFAW heeft gevoegd. Kushnir heeft wekenlang geholpen bij de grensovergang bij Medyka in Polen. Ook heeft hij in Kyiv, Lviv, Kharkiv en Odessa gewerkt. “We helpen mensen door hun dieren te helpen.”

Sinds we noodhulp aan de Poolse grens zijn gaan bieden, heeft IFAW ruim 80 subsidies geschonken aan partners in Oekraïne en haar buurlanden. Met dit geld kunnen organisaties voer en andere hulpmiddelen voor dieren, veterinaire middelen en medicijnen inkopen. Ook wordt het gebruikt om opvang- en reddingscentra voor dieren open te kunnen houden.  

IFAW werkt ook samen met de Ukrainian Small Animals Veterinary Association om 20.000 huisdieren te vaccineren en chippen, en 4.000 dieren te steriliseren. Dit wordt verder uitgebreid met duizenden dieren in lokale opvangcentra, met 13 deelnemende dierenklinieken in Kyiv, Lviv, Kharkiv, Odessa en Dnipro. 

Nu het winter is geworden in Oekraïne, werkt IFAW samen met Mykolaiv Red Cross en Nova Ukraine om matrassen, dekens en geïsoleerde honden- en kattenhokken beschikbaar te maken. Ook zorgen we voor voer en gratis veterinaire zorg voor huisdieren van gezinnen die dat nodig hebben. IFAW heeft ook noodsteun gegeven aan de Ukrainian Equestrian Charity Foundation, om ze te voorzien van hooi en voer voor meer dan 150 paarden. 

Naast het helpen van huisdieren werkt IFAW samen met partners zoals Poznań Zoo en Wild Animal Rescue om wilde dieren te redden, evacueren en op te vangen, zoals beren, vleermuizen, grote katachtigen (waaronder tijgers, vier leeuwenwelpjes en een zwart luipaardwelpje), wolven en caracals.  

de huidige situatie in Oekraine

Ook nu blijft IFAW zich inzetten om Oekraïners en hun huisdieren ter plekke te helpen. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Het Russische leger heeft ruim 40% van het elektriciteitsnetwerk platgelegd, waardoor de stroom in heel Oekraïne regelmatig uitvalt. Dagelijks hebben miljoenen mensen 8 tot 12 uur lang geen verwarming, verlichting of stromend water. In sommige delen van Oekraïne kan het in de winter wel tot -15°C vriezen. 

“Het Russische leger is van strategie aan het veranderen. Nu bombarderen ze belangrijke transportroutes, opslagplekken van brandstof en het elektriciteitsnetwerk”, zegt Kateryna Kyrsta, reddingsprojectmanager van IFAW in Oekraïne. “We moeten ons aanpassen, en snel.” 

Door de oorlog zijn veel mensen en hun dieren hun thuis kwijtgeraakt en lijden ze nu kou en honger. “De toestand is kritiek”, vertelt Kyrsta. “Veel mensen hebben huisdieren, maar ze hebben geen werk. En zonder geld is het moeilijk voor ze om aan voer voor de dieren te komen. En ook opvangcentra hebben het steeds moeilijker. Er is geen stroom, het eten raakt op, en veel dieren kunnen geen veterinaire zorg krijgen.” 

aanpassen en doorgaan

Naast voedsel en veterinaire zorg voor huisdieren en wilde dieren in gevangenschap is het ook belangrijk om rehabilitatiecentra te voorzien van generatoren en accu's voor noodstroom. Daarom heeft IFAW meerdere generatoren gedoneerd aan dierenklinieken in nood.

Om het redden van wilde dieren te ondersteunen steunt IFAW een van haar partners bij de aanschaf van een voertuig waarmee ze dieren in gevangenschap en gewonde wilde dieren kunnen redden. 

“IFAW verandert van strategie. Eerst verleenden we vooral subsidies, daarna steunden we ook individuele opvangcentra bij het inkopen van voer. Nu werken we meer met lokale dierenorganisaties om opvangcentra, gezinnen en vrijwilligers van middelen te voorzien”, zegt Kyrsta. “Zo kunnen we onze middelen maximaal inzetten om zoveel mogelijk dieren in nood te redden.” 

Vrijwilligers gaan elke dag lopend, met de fiets of met een winkelwagen vol voedsel en water naar verlaten Oekraïense dorpen en steden om zwerfdieren en achtergelaten huisdieren in nood te helpen.  

Na één jaar oorlog moet IFAW zich constant aanpassen aan de veranderende behoeften in het land. Daarbij laten we ons door een enkel principe leiden: Door dieren te helpen, help je ook de mensen die om hen geven.