wat is COP26 en waarom is het belangrijk in de strijd tegen klimaatverandering?

COP26 is zo belangrijk omdat het wordt beschouwd als de laatste kans voor overheden om hun ambities zodanig aan te scherpen dat de huidige snelheid van klimaatverandering wordt vertraagd en dat de doelstelling van een maximale temperatuurstijging van 1,5 °C nog haalbaar is. Wereldwijd moeten we de broeikasgasemissies het komende decennium halveren als we het doel van 1,5 °C binnen bereik willen houden. Alle ogen zijn gericht op Glasgow, waar landen hun klimaatdoelstellingen (NDC's – Nationally Determined Contributions) bijstellen, hun plannen bekendmaken om de doelen van Parijs te bereiken, en financiële toezeggingen doen voor schone energie om ontwikkelingslanden en andere klimaatinitiatieven te ondersteunen.

Wat betekent 'net zero' en hoe kunnen we dat wereldwijd bereiken?

'Net zero' of 'netto nul' betekent in feite dat er net zoveel broeikasgassen uit de atmosfeer worden gehaald als er worden geproduceerd. Om de temperatuurdoelen van Parijs te halen en de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen, zijn klimaatleiders overeengekomen dat we voor 2050 net zero moeten bereiken. Het zal niet meevallen om dat wereldwijd te bereiken. Landen moeten nieuwe strategieën ontwikkelen voor bijvoorbeeld de transitie naar koolstofarme industrieën, voor investeringen in groene technologie en voor het behoud en herstel van cruciale habitats die CO2 opslaan, zoals bossen, veengronden, zeegrasvelden, mangroven en moerassen.

Wie nemen deel aan COP26? 

Dit jaar wordt de klimaattop in het Schotse Glasgow bijgewoond door afgevaardigden van meer dan 190 leden (landen), waaronder veel wereldleiders, internationale milieuorganisaties en klimaatexperts, die twee weken lang zullen debatteren over hoe de klimaatopwarming ingedamd kan worden.

Partijen zijn de ondertekenaars van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) uit 1994, dat door 197 Partijen (196 landen en de EU) werd ondertekend. De klimaatconferentie wordt in 2021 gehouden in Glasgow en wordt georganiseerd door het Verenigd Koninkrijk en Italië. Het is de 26e bijeenkomst van de Partijen, vandaar de naam COP26. De VN-klimaatconferenties behoren tot de grootste internationale bijeenkomsten ter wereld.

Wat is het Akkoord van Parijs en hoe wordt de geboekte vooruitgang gemeten? 

COP21 werd in 2015 in Parijs gehouden. Er werd geschiedenis geschreven: elk land ging ermee akkoord samen te werken om de wereldwijde opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 °C (idealiter 1,5 °C) ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. Hiermee was het Akkoord van Parijs geboren. Sindsdien hebben 197 landen het Akkoord ondertekend en zich verbonden om de doelstellingen van het verdrag na te leven. In 2015 is in Parijs afgesproken dat alle landen elke vijf jaar hun klimaatambities aanscherpen en nieuwe nationale klimaatplannen indienen met hun doelen voor het verlagen van de broeikasgassen. Deze nationale klimaatplannen (NDC's – Nationally Determined Contributions) moeten landen helpen een langetermijnstrategie te implementeren om hun doelen te bereiken. Elke vijf jaar moeten de plannen worden geactualiseerd en worden ingediend bij de VN. Het idee daarachter is dat landen zich dan beter aan hun afspraken zouden houden. Voor COP26 moesten de NDC's voor het eerst sinds de ondertekening van het Akkoord van Parijs worden aangescherpt en tijdens de top zal blijken hoe ambitieus overheden zijn in hun inspanningen om broeikasgasemissies te verminderen. Helaas hebben tientallen landen geen nieuwe NDC's ingediend voorafgaand aan COP26 (ook nog een jaar uitgesteld in verband met COVID). 

Wat zijn de belangrijkste doelen voor COP26 en hoe sluiten die aan op IFAW's missie?

Het hoofddoel van het Akkoord van Parijs is beperking van de opwarming van de aarde, en COP26 is het volgende belangrijke ijkmoment waarop wereldleiders rapporteren over de geboekte vooruitgang, van elkaar leren en hun ambitie verhogen. Dat is nodig om onze planeet te beschermen. De regering van het Verenigd Koninkrijk, gastheer van COP26, heeft de belofte gedaan dat deze klimaattop om de natuur zal gaan. We hopen dat deze belofte wordt nagekomen. Want de natuur en alle dieren- en plantensoorten die daar deel van uitmaken, zijn belangrijke bondgenoten in onze strijd tegen opwarming van de aarde en de schadelijke gevolgen van klimaatverandering die over de hele wereld voelbaar zijn.

Wij zijn ervan overtuigd dat al het leven op aarde met elkaar is verbonden. Het beschermen van wilde dieren, leefgebieden en ecosystemen, zowel op het land als in de oceaan, is een essentieel onderdeel van de wereldwijde inspanningen om de schadelijke gevolgen van klimaatverandering te beperken. Uit onderzoek blijkt dat de natuur voor ongeveer een derde van de CO2-reductie kan zorgen die nodig is om de doelstellingen van Parijs te halen. Maar momenteel gaat slechts 3% van de klimaatfinanciering naar natuurlijke oplossingen. Investeringen in natuurbehoud, zowel in de bescherming van bestaande ecosystemen als in het herstel van aangetaste systemen, moeten plaatsvinden náást inspanningen om broeikasgasemissies te verlagen, niet in plaats daarvan.

Natuurlijke oplossingen worden al ingezet om mensen en dieren te beschermen tegen de ergste gevolgen van klimaatverandering en zijn op de lange termijn het meest effectief om met de veranderingen om te gaan. Deze aanpak staat centraal in IFAW's inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan en zo goed mogelijk om te gaan met de gevolgen. We combineren vernieuwende denkwijzen en een gedurfde aanpak om natuur te behouden en komen met oplossingen die op grote schaal kunnen worden toegepast om de klimaatcrisis een halt toe te roepen. Onze inspanningen om dieren te beschermen in veilige en verbonden leefgebieden over de hele wereld zorgen ervoor dat deze natuurlijke leefgebieden behouden blijven en niet hoeven te wijken voor CO2-intensieve activiteiten. Dieren kunnen zich bovendien verplaatsen in reactie op veranderende klimaatomstandigheden. Herstel van aangetaste leefgebieden en van populaties van soorten betekent ook dat ze meer CO2 uit de atmosfeer kunnen halen en opnemen.

IFAW werkt samen met gemeenschappen om conflicten met wilde dieren te voorkomen. We ontwikkelen duurzame oplossingen zodat dieren en mensen met elkaar samen kunnen leven. Wanneer veranderende weerpatronen de kans op extreem weer vergroten, probeert IFAW de risico's voor dieren en mensen te beperken en helpt gemeenschappen om goed voorbereid te zijn op natuurrampen.

Hoe ondersteunt IFAW COP26 en toekomstige klimaatconferenties?

De experts van IFAW werken voortdurend aan de verdere ontwikkeling van de manier waarop we wilde dieren over de hele wereld redden, rehabiliteren en beschermen. Dankzij de resultaten die we hebben behaald en samenwerkingen met andere ngo's en overheden is IFAW een gerespecteerde organisatie op het gebied van wetenschap en natuurbehoud. IFAW woont COP26 bij als waarnemer om te debatteren over de rol die dieren en hun leefgebieden spelen in onze strijd tegen de ergste gevolgen van klimaatverandering. De aanwezige IFAW-vertegenwoordigers zullen aanbevelingen doen om te waarborgen dat overheden, ngo's en igo's maatregelen nemen om kwetsbare soorten te beschermen, evenals belangrijke leefgebieden op het land en in de oceaan, en gemeenschappen die onevenredig worden getroffen door klimaatverandering.