Samenleven met de wolf in Nederland
IFAW Nederland en Duitsland werken hard om de terugkerende wolven te beschermenNa 150 jaar afwezigheid is de wolf weer een bewoner van de Nederlandse natuurgebieden. In 2015 kwam het dier het land binnen vanuit Duitsland en in 2019 was het eerste wolvenpaar in Nederland een feit. Wist je dat een wolf honderden tot zelfs duizend kilometer af kan leggen op een reis? En wist je dat wolven helemaal niet zo boosaardig zijn als sprookjes ons doen geloven? In dit artikel delen we nog veel meer weetjes over wolven, zodat je volledig op de hoogte bent van onze nieuwe inwoner.
Welke soorten wolven zijn er?
Er bestaan meer dan veertig soorten wolven. Dertien soorten zijn inmiddels uitgestorven. In Nederland leeft de Euraziatische wolf (Canis lupus lupus) die in 2015, na 150 jaar geleden lokaal te zijn uitgestorven, terugkeerde naar ons land.
Waar leven wolven?
Wolvenpopulaties leven verspreid over het Noordelijk halfrond. In Europa zitten de wolven met name in het Oosten, maar ook in landen als Duitsland, Italië, Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk, Denemarken, Spanje en Zweden. Dit heeft te maken met de bescherming van wolven, ingegaan in de jaren 80 van de vorige eeuw.
Ook in Nederland nemen de aantallen gestaag toe. Er zijn paren gespot in zowel de regio Drenthe/Friesland als in de Veluwe.
Waar slaapt een wolf?
Een wolf leeft het gehele jaar, dag en nacht, buiten. Hij rust dan in het gras, onder de bomen of in de bosjes. Tijdens het paarseizoen verhuist de roedel naar een wolvenhol. Dit hol is vaak gegraven in de buurt van water en gaat soms al meerdere generaties mee. De vrouwtjeswolf bevalt hier van haar welpen en verzorgt ze hier tot ze sterk genoeg zijn. De vader bewaakt het hol.
Hoe oud wordt een wolf?
In gevangenschap kan een wolf tot 20 jaar oud worden, maar in het wild leeft een wolf vaak niet langer dan 10 jaar.
Wat eet een wolf allemaal?
Omdat wolven in roedels jagen, kunnen ze grotere dieren aan dan zij zelf zijn. Ze zoeken vaak wel het zwakste dier uit. Er wordt vooral op hoefdieren gejaagd, zoals reeën, herten, wilde zwijnen en elanden, maar afhankelijk van het leefgebied zit hier ook wel eens een konijn, vogel, vis of amfibie tussen.
Wolven zijn echte vleeseters en eten zo’n 3 à 4 kilo vlees per dag, maar kunnen ook 10 kilo op een dag verorberen. Hierop teren ze dan een aantal dagen tot zelfs een week.
Is de wolf gevaarlijk voor de mens?
Wolven zijn niet gevaarlijk voor mensen. Door sprookjesverhalen zoals Roodkapje, De drie kleine biggetjes of De zeven geitjes is het idee ontstaan dat wolven een bedreiging vormen. Het tegengestelde is echter waar. De dieren zijn waarschijnlijk banger voor jou dan jij voor hen. Zodra ze doorhebben dat jij in de buurt bent, zullen ze de benen nemen.
Zolang de dieren met rust gelaten worden, kunnen mensen en wolven heel goed samenleven. Stap daarom niet op de dieren af en voer ze niet. Dan laten ze jou ook met rust.
Hoe groot is een roedel wolven?
Eigenlijk is een roedel een wolvenfamilie waar een sterke hiërarchie heerst. Aan de top van deze hiërarchie staat het alfapaar met hieronder vaak twee generaties jongen. Een vrouwelijke wolf krijgt gemiddeld 1 tot 8 welpjes, maar deze overleven niet allemaal hun eerste jaar. In Europa worden roedels daarom niet veel groter dan 2 tot 10 wolven. In Noord-Amerika bestaan er grotere roedels tot 20 dieren.
Vrouwtjes blijven vaak wat langer bij de roedel. Mannetjes gaan vaak wat eerder op pad, op zoek naar een nieuw leefgebied, met de hoop onderweg een nieuwe partner tegen te komen om een nieuwe roedel mee op te bouwen. Zo’n reis is makkelijk honderden kilometers lang. In Duitsland werd er bij een wolf (voorzien van een zender) zelfs een afstand van meer dan 1000 kilometer gemeten!
Waarom huilen wolven?
Huilen is voor wolven een belangrijke manier van communiceren. Enerzijds huilen wolven naar hun eigen roedel, bijvoorbeeld om tijdens de jacht bij elkaar te blijven, om aan te geven wanneer ze een prooi hebben gespot of om een partner aan te trekken. Maar wolven huilen ook om te communiceren naar andere roedels, bijvoorbeeld om hun territorium af te bakenen en andere wolven af te schrikken.
Elke wolf huilt op een eigen toonhoogte, zodat ze elkaar kunnen erkennen. Ook kunnen wolven op deze manier achterhalen uit hoeveel dieren de andere roedel bestaat. Binnen een roedel heeft het huilen een hiërarchische functie en kan onderscheid gemaakt worden in het gehuil van de alfa-wolf, de bèta-wolf en andere wolven van een lagere rang.
Huilen is overigens niet de enige manier van communiceren. Wolven communiceren ook met andere geluiden, geuren en hun lichaamstaal om een boodschap over te brengen naar andere wolven.
Kan een wolf leven in Nederland?
Een wolf kan prima overleven in Nederland. Wolven overleven in diverse soorten gebieden: van ijskoude toendra’s tot kurkdroge steppes. Ook in het Europese cultuurlandschap (door de mens gemaakt landschap) doet het dier het goed. Daarnaast hebben we voldoende ruimte in Nederland voor de wolf. Afhankelijk van de hoeveelheid eten, heeft een roedel een territorium van zo’n 200 vierkante kilometer groot. Op basis van een modelstudie vanuit de Vrije Universiteit in Amsterdam is er in Nederland ruimte voor enkele tientallen roedels wolven.
Gerelateerde content
Press Releases
Europese Unie brengt wolven en biodiversiteit in gevaar
Lees meerPress Releases
Ruim 300 NGO's dringen er bij de Europese Commissie op aan om de bescherming van wolven te handhaven
Lees meerPress Releases
Jagersvereniging en IFAW verkennen bij 33 organisaties: hoe verder met de wolf in Nederland?
Lees verderZonder jouw steun kunnen wij ons werk niet doen. Geef nu voor het verbeteren van de leefomstandigheden voor dieren.