GPS-halsbanden volgen olifanten die worden vrijgelaten in het wild in Zambia

Vier olifanten, die onderdeel zijn van de kudde weesolifanten bij Game Rangers International (GRI), zijn voorzien van satelliethalsbanden in Kafue National Park, Zambia.

Deze actie maakt deel uit van een initiatief om de bewegingen van de dieren na hun vrijlating te observeren en waardevolle gegevens te genereren voor een duurzaam beheer van 's werelds grootste landdieren.

De tweedaagse operatie werd uitgevoerd door GRI met steun van IFAW, African Parks (AP) en het Department of National Parks and Wildlife (DNPW) Zambia.

De vier verweesde olifanten – Chamilandu, Tafika, Rufunsa en Mosi – zijn afkomstig uit de GRI-Kafue Release Facility. In 2021 besloten zij om de soft release faciliteit te verlaten en terug te keren naar het wild.

"Het zenderen van de dieren is een belangrijk onderdeel van ons natuurbeschermingswerk en levert essentiële informatie op over hoe de vrijgelaten verweesde olifanten integreren in de wilde populatie," zegt Mary Muyoyeta, onderzoeksassistent bij GRI. "De GPS-halsbanden voorzien ons ook van gegevens die kunnen helpen om conflicten tussen mensen en olifanten te verminderen."

"Omdat olifanten sociale dieren zijn, voegen vrijgelaten olifanten zich vaak bij de wilde kuddes", zegt Neil Greenwood, Wildlife Rescue Director bij IFAW. "En doordat we ze kunnen volgen, leren we niet alleen meer over de verweesde olifanten, maar beginnen we ook de dynamiek te begrijpen van de wilde olifanten waarbij ze zich aansluiten."

Sinds de oprichting van de GRI Kafue vrijlatingfaciliteit zijn er in totaal 16 olifanten vrijgelaten in het wild.

het zenderen van olifanten: veiligheid voorop

De riskante, tijdrovende en complexe missie werd met succes uitgevoerd dankzij deskundige coördinatie en communicatie tussen de grondteams en de helikopterbemanning.

Toen het helikopterpersoneel de olifanten identificeerde, scheidde de piloot ze vakkundig van de kudde en dreef ze naar een open gebied. Toen ze daar eenmaal waren, schoot de dierenarts vanuit de lucht een verdovingspijl af, waarna het grondteam zich haastte om ervoor te zorgen dat de halsband met zender zo snel mogelijk correct om de nek van de olifant werd aangebracht.

Gemiddeld duurt het hele proces tot 20 minuten. Terwijl één team zich concentreert op het aanbrengen van de satellietkraag, verzamelt een ander team bloedmonsters en voert het metingen uit.

Onmiddellijk nadat het team klaar was met de metingen en het aanbrengen van de halsband, diende de dierenarts een medicijn toe om het dier wakker te laten worden. Binnen enkele minuten stond de olifant weer op zijn poten, klaar om verder rond te trekken door de savanne.

"Bij het uitvoeren van de zenderoperatie komt de veiligheid van het dier op de eerste plaats," zegt Muyoyeta. "We kunnen de operatie niet voortzetten als de olifant in gevaar is of als de omgeving niet veilig is. Ja, het kan een beetje stressvol zijn voor de olifanten, maar de voordelen op de lange termijn wegen op tegen de minimale stress die ze ondergaan tijdens het zenderen van de olifant."

volgen waar olifanten rondtrekken

De eerste olifant die een halsband kreeg was Tafika, een 14-jarige mannetjesolifant die in 2008 werd gered uit South Luangwa National Park toen hij nog maar negen maanden oud was. Hij werd gescheiden van zijn moeder en kudde tijdens een conflict met mensen.

De volgende was Chamilandu, een van de eerste olifanten die werd gered binnen het GRI Elephant Orphanage Project. Ze is een integraal onderdeel van de GRI-kudde sinds ze werd gered nadat een groep stropers haar moeder had doodgeschoten. Ze heeft eerder de rol van surrogaatmoeder op zich genomen voor de andere geredde weesolifanten in de Lusaka-crèche en is zelf bevallen van een kalf.

De tweedaagse missie werd afgesloten met het aanbrengen van de zender bij olifant Mosi.

Het team keek met grote tevredenheid toe hoe Mosi opstond nadat hij het medicijn had gekregen om wakker te worden en hoe hij langzaam terug de wildernis in trok om zich bij de wilde kudde te voegen.

"We zijn onze partners ongelofelijk dankbaar voor hun bijdrage aan deze succesvolle missie," zegt Muyoyeta. "Zonder hun financiële en technische steun hadden we dit niet kunnen uitvoeren."

"Door deze olifanten te kunnen volgen en hun bewegingspatronen te begrijpen, is dit een groot voordeel, met name voor het concept van IFAW's Room to Roam," zegt Greenwood. "Als we beginnen te begrijpen waar de olifanten moeten zijn, kunnen we onze inspanningen richten op het beschermen van deze olifanten binnen die gebieden, om ervoor te zorgen dat ze generaties lang veilig zijn."