overweldigende steun voor het aan banden leggen van onhoudbare wereldwijde handel in haaienvinnen

(Den Haag, 18 november 2022) — Regeringen hebben vandaag een baanbrekend besluit genomen dat het tij belooft te keren voor het behoud van haaien. De voorstellen om bijna 100 soorten haaien beter te beschermen, zijn aangenomen tijdens de 19e Conferentie van de Partijen (CoP19) van de Conventie Inzake de Internationale Handel in Bedreigde Uitheemse Dieren en Planten (CITES). 

IFAW is verheugd dat een overweldigende meerderheid van de regeringen die aan de 19e CITES CoP in Panama City deelnamen, voor opname van alle 54 soorten van de familie van requiemhaaien, 6 soorten kleine hamerhaaien en 37 soorten vioolroggen (haaiachtige roggensoorten) in Bijlage II van CITES heeft gestemd. Dit maakt het mogelijk om nieuwe duurzaamheidseisen in te voeren en de internationale handel in haaienproducten aan banden te leggen. 

"IFAW prijst het baanbrekende besluit van regeringen om de onhoudbare wereldwijde handel in haaienvinnen en -vlees aan banden te leggen. Deze handel leidt er namelijk toe dat een aantal van deze ecologisch belangrijke roofdieren met uitsterven wordt bedreigd," aldus Barbara Slee, Senior Program Manager - International Policy bij IFAW.

“Dankzij dit besluit krijgen haaiensoorten die lang over het hoofd zijn gezien eindelijk de bescherming die ze zo hard nodig hebben,” voegt Slee toe. “Panama en zijn partnerregeringen hebben het mogelijk gemaakt om maatregelen te treffen voor het behoud van deze soorten. IFAW pleit al lang voor dergelijke maatregelen en kijkt uit naar de samenwerking met regeringen om de haaienvisserij effectief te beheren.” 

Samen zorgen de drie voorstellen ervoor dat nagenoeg alle haaiensoorten die internationaal voor hun vinnen worden verhandeld onder toezicht en bescherming van CITES komen te staan. Op dit moment geldt dit voor slechts 25% van de haaiensoorten. De opname van bijna alle soorten die slachtoffer zijn van de wereldwijde handel in haaienvinnen, betekent dat het voor douane en handhaving veel gemakkelijker wordt om legale en duurzame handel te waarborgen. Voor vrijwel elke zending van haaienproducten zal namelijk een vergunning nodig zijn waaruit blijkt dat de handel aan de wettelijke en duurzaamheidsvereisten voldoet voor de internationale handel in soorten die in Bijlage II van CITES zijn opgenomen. Momenteel gelden er weinig handelsbeperkingen en is er niet of nauwelijks controle op haaienvisserijen.

De regering van Panama had het voorstel ingediend om de bescherming van requiemhaaien te verbeteren en kreeg daarbij de steun van veertig landen, waaronder EU-lidstaten. Haaien en roggen, die veelal voor hun vinnen en vlees worden gedood, zijn de op één na meest bedreigde groep gewervelde dieren ter wereld. Een derde van alle haaien en roggen wordt met uitsterven bedreigd. Dit loopt op naar twee derde voor soorten waarvan de vinnen internationaal worden verhandeld. Het aantal pelagische haaien (haaiensoorten die in de diepzee leven) is in de afgelopen 50 jaar alleen al met ruim 70% gedaald. Uit recent wereldwijd onderzoek is gebleken dat veel bij de kust voorkomende haaienpopulaties in 20% van de onderzochte koraalriffen functioneel zijn uitgestorven. De gezondheid van deze ecosystemen, die toch al door klimaatverandering worden verwoest, wordt hierdoor nog verder in gevaar gebracht. De ecosystemen zijn van fundamenteel belang voor het voortbestaan van de duikindustrie, het toerisme en de kustvisserij, waar miljoenen mensen wereldwijd van afhankelijk zijn. 

De voorstellen hadden een tweederdemeerderheid van de aanwezige regeringen nodig om aangenomen te worden. Het voorstel om 19 bedreigde of ernstig bedreigde soorten requiemhaaien plus 35 'lookalikes' in de CITES-lijst op te nemen, is op 17 november aangenomen met 88 stemmen voor, 29 stemmen tegen en 17 onthoudingen. Het voorstel met betrekking tot 6 soorten kleine hamerhaaien is aangenomen bij consensus. Een dag later op 18 november is het voorstel om 37 soorten vioolroggen in de lijst op te nemen aangenomen met 101 stemmen voor, 14 stemmen tegen en 13 onthoudingen. 

De 19e CITES CoP duurt tot en met vrijdag 25 november. Alle voorstellen die voor opname in de lijst zijn aangenomen moeten tijdens de plenaire zitting van de CoP, die op de laatste twee dagen plaatsvindt, definitief worden goedgekeurd.

Noot voor de redactie

• Het voorstel voor opname van requiemhaaien in Bijlage II van CITES is ingediend door Panama, Bangladesh, Colombia, Dominicaanse Republiek, Ecuador, El Salvador, Europese Unie en zijn lidstaten, Gabon, Israël, Malediven, Senegal, Seychellen, Sri Lanka, Syrië, Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland.
• Het voorstel om kleine hamerhaaien in de CITES-lijst op te nemen, is afkomstig van de Europese Unie, Brazilië, Colombia, Ecuador en Panama.
• Het voorstel om vioolroggen in de lijst op te nemen, is ingediend door Israël, Kenia, Panama en Senegal. 

Experts van IFAW zijn ter plaatse en beschikbaar voor interviews (persoonlijk of via telefoon/Zoom) in het Engels, Spaans, Frans, Arabisch, Chinees, Nederlands en Italiaans.

IFAW geeft live updates van het proces via http://twitter.com/ifawglobal.

Beeldmateriaal kan hier worden gedownload. Aanvullend materiaal is op verzoek beschikbaar.