Koers zetten naar rustigere en gezondere zeeën: sneller vaart verminderen

(Den Haag, 30 maart 2021) – Verminderde vaarsnelheid betekent minder CO2-uitstoot, minder onderwaterlawaai door schepen en minder uitstoot van andere milieuvervuilende stoffen zoals zwarte koolstof. Zo luidt de conclusie van twee onderzoeken die zijn uitgevoerd in opdracht van het Belgische ministerie van Milieu. De onderzoeken zijn beoordeeld door deskundigen van IFAW en OceanCare en worden gepresenteerd tijdens een webinar op 30 maart a.s.

In de onderzoeken, uitgevoerd door een onafhankelijke onderzoeksgroep van TNO, worden verschillende scenario's geanalyseerd op basis van harde gegevens over scheepsverkeer in de Noordzee. De belangrijkste bevinding is dat het beperken van vaarsnelheden tot 75% van de ontwerpsnelheid van schepen leidt tot 10% minder uitstoot van broeikasgassen en andere verontreinigende stoffen, zoals CO2, SOx, NOx en zwarte koolstof. Daarbij leidt het ook tot een aanzienlijke beperking van onderwaterlawaai. Het verlagen van de vaarsnelheid naar 75% van de ontwerpsnelheid is gemakkelijk toe te passen, te handhaven en te monitoren. Hierdoor ontstaat er ook een ‘gelijk speelveld’, waarbij voor alle scheepstypen uit verschillende sectoren dezelfde maatregelen gelden en niemand onevenredig wordt benadeeld.

“Voor een gezonde oceaan moeten wij snel in actie komen. Het beperken van de vaarsnelheid van commerciële schepen is een kosteneffectieve oplossing die onmiddellijk kan worden geïmplementeerd. Deze oplossing is in meerdere opzichten goed voor de oceaan, het klimaat, en voor walvissen en ander leven in zee, voor wie minder onderwaterlawaai essentieel is om te kunnen overleven. Industrie, regelgevende instanties en regeringen moeten nu in actie komen,” zegt Sharon Livermore, Directeur Bescherming van de zeeën voor het International Fund for Animal Welfare (IFAW).

“Dit initiatief van de Belgische regering komt op een cruciaal moment en laat zien dat een bescheiden beperking van de vaarsnelheid al veel voordelen oplevert voor het milieu,” zegt Carlos Bravo, woordvoerder van OceanCare. “Wij hebben vergelijkbare ambitieuze activiteiten en trials nodig in de Middellandse Zee. Dat is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. Met bindende maatregelen in combinatie met incentives steunen we de scheepvaart in de transitie naar een meer milieuvriendelijke werkelijkheid.”

De onderzoeksbevindingen komen ook precies op het goede moment. Uit het door de EU gefinancierde project JOMOPANS (Joint Monitoring Programme for Ambient Noise North Sea) volgde alarmerende resultaten waaruit duidelijk naar voren komt hoe sterk het geluidslandschap van de Noordzee wordt gedomineerd door lawaai dat wordt veroorzaakt door schepen. IFAW en OceanCare moedigen regeringen en de EU ook aan om de onderzoeksresultaten te gebruiken voor het reguleren van de scheepvaart wereldwijd.

“Uit deze twee afgebakende onderzoeken komt duidelijk naar voren dat het reduceren van vaarsnelheden verschillende milieuvoordelen oplevert. Een lagere vaarsnelheid betekent ook dat er minder walvissen worden gedood door scheepsaanvaringen. Daarnaast is er het voordeel van brandstofbesparing en een grotere efficiency voor de scheepvaart. Regeringen moeten nu dringend in actie komen om regelgeving en incentives te steunen die koers zetten naar rustigere en gezondere zeeën.” aldus Livermore.

Einde

Neem voor meer informatie en interviewafspraken contact op met:

IFAW – Yvette Brook via 06-20998553 of per e-mail ybrook@ifaw.org.

Beeldmateriaal is beschikbaar op verzoek.

Noot voor de redactie

Effecten van onderwaterlawaai op het leven in zee

Onderwaterlawaai is alom een groot probleem voor het leven in zee. Walvisachtigen, zoals walvissen, dolfijnen en bruinvissen, zijn afhankelijk van geluid om voedsel te vinden, met hun soortgenoten te communiceren en te navigeren. Onderwaterlawaai dat door mensen wordt veroorzaakt leidt tot verhoogde stress, verstoort de voortplanting en verdrijft walvissen en dolfijnen uit cruciale habitats. Ook zorgt het soms zelfs voor stranding van de zeezoogdieren. Het sterk verhoogde achtergrondlawaai in de oceaan wordt veroorzaakt door de scheepvaart. Het continue lawaai bemoeilijkt de communicatie voor vissen, walvissen en andere zeedieren en verkleint ook de communicatieafstand tussen de dieren. Het onderwaterlawaai van schepen wordt vooral veroorzaakt door de scheepsschroeven. Bij lagere vaarsnelheden hoeven de scheepsschroeven minder hard te werken en veroorzaken zij minder lawaai.

Scheepvaart en uitstoot broeikasgassen

Uit recent onderzoek van de International Maritime Organization (IMO) (Fourth IMO GHG Study 2020) blijkt dat het aandeel van de scheepvaart in de uitstoot van broeikasgassen door antropogene activiteiten wereldwijd is toegenomen van 2,76% in 2012 naar 2,89% in 2018. De uitstoot van broeikasgassen van de totale scheepvaart (internationaal, nationaal en visserij) is toegenomen van 977 miljoen ton in 2012 naar 1.076 miljoen ton in 2018, een toename van 9,6%. Onder broeikasgassen vallen koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4) en stikstofoxide (N2O); de laatste twee worden uitgedrukt als CO2-equivalenten. In 2012 bedroeg de pure CO2-uitstoot 962 miljoen ton; in 2018 was de uitstoot met 9,3% toegenomen naar 1.056 miljoen ton. Vanwege goedkope brandstof van lage kwaliteit (in de internationale scheepvaart wordt nog steeds voornamelijk zware stookolie als brandstof gebruikt) is er ook uitstoot van andere verontreinigende gassen, met name zwaveloxiden en stikstofoxiden.

over OceanCare: www.oceancare.org