Operation Jaguar legt basis voor bescherming wilde dieren

In de afgelopen jaren is de jacht op de jaguar in Zuid-Amerika sterk toegenomen. Hoektanden en huid, maar ook andere lichaamsdelen van de jaguar worden verhandeld als trofee of voor “medicinale” producten in Azië. Operation Jaguar is een gezamenlijk project van IUCN NL, IFAW en Earth League International, dat drie jaar loopt en mogelijk is gemaakt door de Nederlandse Postcode Loterij. Het project richt zich op het stopzetten van de jacht op en de handel in jaguars in Bolivia, Suriname en Guyana.

Binnen dit project is IFAW verantwoordelijk voor het opbouwen van capaciteit in deze landen via trainingsprogramma's om de illegale handel van lichaamsdelen van de jaguar en andere vormen van wildlifecriminaliteit een halt toe te roepen. Wij ondersteunen wetshandhavingsinstanties en stimuleren openbare aanklagers en rechters om te handhaven op wet- en regelgeving inzake bescherming van wilde dieren om deze iconische diersoort te redden.  

De eerste training in Guyana 

In december 2019 heeft IFAW in Guyana een bijdrage geleverd aan de eerste wetshandhavingstraining in het kader van Operation Jaguar. De organisatie van de training was in handen van de Guyana Wildlife Conservation and Management Commission (GWCMC) en wij hebben een vijfdaagse training over wetshandhaving gegeven in Georgetown. Wij hebben de deelnemers een breed scala aan technieken geleerd om wildlifecriminaliteit te voorkomen om zo de baseline van wetshandhavingscapaciteit te verbeteren, bewustzijn te vergroten en wetshandhavingsinstanties te doordringen van het belang om efficiënt onderzoek te doen naar wildlifecriminaliteit.

In de training kwamen meerdere onderwerpen aan de orde: identificeren van veel voorkomende diersoorten die in de regio worden verhandeld, controleren of vergunningen voor handel in wilde dieren rechtsgeldig zijn, detecteren van smokkel van wilde dieren en protocollen voor beheer en welzijn van in beslag genomen dieren. De deelnemers leerden ook om met andere instanties en rechtsgebieden samen te werken en elkaar te steunen. Dit is van essentieel belang om wildlifecriminaliteit te bestrijden.

De training was een ongekend succes. Zeven instanties namen deel aan de training: de Guyana Police Force (GPF), Guyana Defense Force (GDF), Guyana Livestock Development Authority (GLDA), het Corps of Wardens van het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen van Guyana (MNR), Cheddi Jagan International Airport – Training Personnel (CJIA), de Customs Anti-Narcotics Unit (CANU) en GWMCM. De deelnemers verbeterden aantoonbaar hun kennis over de Conventie Inzake de Internationale Handel in Bedreigde Uitheemse Dieren en Planten (CITES), die bewijzen van wildlifecriminaliteit verzamelt en toeziet op het welzijn van diersoorten op basis van evaluaties voor- en achteraf.

Echte impact voor jaguars en wilde dieren 

Een paar maanden na onze training kwam de GWCMC met fantastisch nieuws. Mede dankzij de training die wij in december hadden gegeven, had de GWCMC groen licht gekregen voor een bewustwordingsproject voor andere instanties en voor gemeenschappen in Guyana. Inmiddels heeft de GWCMC trainingen gegeven aan verschillende gemeenschappen, politiebureaus en douanecontroleposten. Ander goed nieuws was dat de GWCMC in samenwerking met de GPF een arrestatie heeft verricht in verband met het doden van een wilde ocelot. Hoewel de zaak is geseponeerd, geeft het aan dat er een verandering in gang is gezet in het niveau van samenwerking tussen instanties. En ook al is dit misschien nog maar een klein begin, uiteindelijk zal het een grote impact hebben voor het stoppen van wildlifecriminaliteit. De GWCMC meldde ook dat het GPF van plan is om in de toekomst binnen de interne politietraining een module op te nemen over wildlifecriminaliteit.

Voortgang ondanks COVID-19

Na dit succes wilden wij in 2020 graag verder met onze bewustwordingstraining voor wetshandhavers, maar toen sloeg de COVID-19-pandemie toe. Gelukkig zijn we erin geslaagd om ons werk voort te zetten ondanks de internationale quarantainemaatregelen.

In oktober hebben we online een workshop gegeven voor wetshandhavers. In samenwerking met de GWCMC hebben wij online een tweedaagse workshop gegeven aan openbare aanklagers en politierechters en kennis en trainingsmaterialen gedeeld die onderzoekers en wetshandhavers nodig hebben om wildlifecriminaliteit te bestrijden.

We hebben veel verschillende essentiële vaardigheden besproken, zoals onderzoeksstrategieën, het verzamelen van bewijzen, ondervragen van en werken met getuigen, gebruikmaken van niet specifiek op dierenbescherming gerichte wetten om wildlifecriminelen te vervolgen en het belang van ethisch handelen. De deelnemers moesten ook een praktijkoefening doen om ervaring op te doen met verschillende soorten wildlifecriminaliteit en wij hebben advies gegeven en best practices gedeeld over het onderbouwen van een zaak voor strafrechtelijke vervolging.

En hoewel we onze plannen moesten aanpassen vanwege COVID-19, was de training een groot succes. De GWCMC, GPF, de raadskamers, leden van het OM en zelfs de hoofdmagistraat namen deel aan de training. De workshop bood de GWCMC ook de kans om een solide basis te leggen voor samenwerking tussen de instanties en het OM om ook aan wildlifecriminaliteit prioriteit te geven.

De reacties op de trainingen die wij in samenwerking met de GWCMC in Guyana hebben gegeven, zijn tot nu toe uitsluitend positief. Wij zijn ons ervan bewust dat het succes van Operation Jaguar afhankelijk is van de deelname en het commitment van een groot aantal groepen en wij zijn blij dat zoveel instanties zich al hebben gecommitteerd. De GWCMC heeft ons nu gevraagd om met haar samen te werken om nationaal beleid te ontwikkelen om de handel in wilde dieren in Guyana te bestrijden. In Suriname en Bolivia gaan wij binnen het kader van dit project verder met onze trainingen voor bescherming en behoud van de jaguar. 

- Polen Cisneros, IFAW Wildlife Crime, Program Officer