Tientallen jaren oude telefoondraden vormen grote bedreiging voor wilde dieren

De afgedankte en naar beneden gevallen telefoonkabels die nu langs de uitgestrekte grenzen van Hwange National Park liggen, hebben een verontrustende nieuwe functie gekregen.

Paul de Montille, programmadirecteur van Dete Animal Rescue Trust (DART), is een van de mensen die zich er zorgen over maakt dat oude telefoonlijnen zijn omgevormd van een nuttig hulpmiddel tot een rampzalige bedreiging voor de gevarieerde wilde dieren van Hwange.

"We hebben in de loop der jaren gemerkt dat stropers vaak strikken maken van de niet meer gebruikte telefoonkabels met een hoge treksterkte”, zegt hij. "We hebben leeuwen, kudoes, buffels, impala's en zebra's in deze wrede en niet-selectieve vallen verstrikt gevonden."

Ook giraffen kunnen er niet aan ontkomen. Een volwassen vrouwtjesgiraffe kan wel vier meter lang worden en een mannetje wel vijf meter. We hebben strikken van telefoondraad gevonden die stropers twee meter hoog in de bomen hebben geplaatst, speciaal om giraffen in een dodelijke val te lokken.

IFAW steunt DART bij het redden van verstrikte en gewonde dieren die in of rond Hwange National Park worden gevonden. Tussen februari en augustus 2024 hebben de verkenners van DART 675 wildstrikken van draad verwijderd uit een 20 kilometer lang buffergebied dat grenst aan Hwange National Park. De meeste waren gemaakt van afgevallen telefoondraden.

Het weghalen van oude kabels voorkomt wildlife crime

Met de medewerking van TelOne, een telecommunicatiebedrijf dat eigendom is van de staat, en met de steun van IFAW, heeft het DART-team drie maanden lang intensief gewerkt aan het verwijderen van ongebruikte telefoondraden in en rond Hwange National Park. Het centrale punt van de missie was de oude telefooncentrale in de stad Dete, van waaruit een uitgebreid netwerk van kabels naar de huizen en kantoren van alle telefoonabonnees in het gebied liep. Het grootste deel van deze lijnen liep langs de oostelijke grens van Hwange National Park – van de rivier Chokalema, 20 kilometer ten noorden van de stad Dete, tot de poort van het park Ngamo, 85 kilometer naar het zuiden.

Dit gebied staat bekend om de uitzonderlijke biodiversiteit. Het dient als toevluchtsoord voor sabelantilopen en Roanantilope, maar is helaas ook een uitstekende jachtlocatie voor imposante diersoorten zoals leeuwen. Veel dieren hier zijn het slachtoffer geworden van de wrede en dodelijke vallen.

"Tijdens het verwijderen van de telefoondraden kwamen we bewijs tegen dat er in dit deel van het park dieren waren gestrikt. We zagen onder andere karkassen van dieren die het slachtoffer waren geworden van de draadstrikken,” zegt De Montille. Het zien van de resten van een mannelijke koedoe, met zijn prachtige horens verstrikt in een afgedankte telefoondraad, was ongetwijfeld het meest hartverscheurende moment van de actie.

"Het was duidelijk dat het prachtige dier een langdurige en pijnlijke strijd had doorstaan, en dat hij urenlang had vastgezeten in de oude telefoondraad zonder hulp," zegt De Montille. "Zelfs als de telefoondraad niet door stropers als val is opgezet, vormt het een gevaar voor wilde dieren als het op de grond ligt. Veel dieren raken erin verstrikt."

Tijdens deze opruimactie heeft het DART-team 623 kilometer – maar liefst 26 ton – aan telefoondraad verzameld. Hiermee hadden mogelijk 200.000 strikken kunnen worden gemaakt, die duizenden wilde dieren hadden kunnen doden.

"We zijn ongelooflijk dankbaar voor de onvermoeibare inspanningen van het DART-team om de oude telefoonlijnen te verwijderen en onze kostbare wilde dieren te beschermen”, zegt Neil Greenwood, directeur van IFAW's Wildlife Rescue programma. "We zijn ervan overtuigd dat dergelijke inspanningen zullen helpen om van het gebied een toevluchtsoord voor wilde dieren te maken."

Een veilige omgeving voor dieren creëren

Hoewel het opsporen, ontwarren en oprollen van dit gevaarlijke draad frustrerend tijdrovend was, waren de resultaten de moeite waard.

"Elk dier is cruciaal", benadrukt Greenwood. "Door zo'n grote hoeveelheid draad terug te vinden, dragen we actief bij aan het behoud van vele diersoorten."

De voortdurende inspanningen om de buffergebieden van Hwange National Park veilig te houden van draadstrikken hebben ook geresulteerd in de terugkeer van wilde dieren naar het gebied. In de loop der jaren zijn populaties zoogdieren en vogels geleidelijk teruggekeerd naar het gebied waar DART actief is.

"Het geeft veel voldoening om de terugkeer van wilde dieren te zien, waaronder impala's, koedoes, bosbokken, steenbokantilopen, hyena's, vervetten, genetkatten, mangoesten, luipaarden, leeuwen en olifanten”, zegt De Montille. "De florerende wilde dieren laten zien dat het ecosysteem zich aan het herstellen is."