Gevaarlijke migraties: wilde vogels beschermen tegen stropers in Libanon

Door Nabegh Ghazal Asswad, Programme manager MENA (Middle East & Northern Africa)

Ieder jaar doden stropers naar schatting 2,6 miljoen vogels bij hun migratie over Libanon. Volgens het Rapport van BirdLife International over het illegale doden van vogels in het Middellandse Zeegebied staat Libanon daarmee op de vierde plaats van gevaarlijke landen in dit gebied, gemeten naar het aantal gedode vogels. 

Ik werk al tientallen jaren in de vogelbescherming, eerst in mijn voormalige woonplaats Aleppo in Syrië, en nu met een focus op het volledige Midden-Oosten. Ik weet dat stroperij leidt tot een afname van vogelpopulaties, en daarom vind ik het extra verontrustend dat een groot deel van de gedode vogels oneetbaar zijn. Mensen doden ze voornamelijk voor de “sport”. 

En het is nog erger: mensen schieten de vogels niet alleen af, maar doden ze ook met wrede methoden zoals lijmstokken, mistnetten waarin de vogels verstrikt raken en zichzelf verwonden, en lokroepmachines die vogels met neproepen naar hun dood lokken. Veel van de vogels sterven niet direct, maar worden ernstig gewond achtergelaten in velden om daar langzaam te creperen. 

Het is absoluut weerzinwekkend. 

Waarom is Libanon zo gevaarlijk voor vogels? 

Miljoenen vogels van meer dan 400 soorten leven permanent in het land of vliegen eroverheen tijdens hun migratie tussen hun broedgronden in Midden- en Oost-Europa en hun overwinteringslanden in Centraal- en Oost-Afrika. Eén van de belangrijkste migratietrajecten van de trekroute langs het oosten van de Middellandse Zee is de lijn Koura-Zgharta-Dannieh-Minieh-Akkar in het noorden van Libanon. 

Roofvogels, ooievaars, kraanvogels en andere zweefvliegers gebruiken tijdens hun migratie thermiek om hoogte te winnen en zo min mogelijk vleugelslagen te hoeven gebruiken. Door vermoeidheid en ongeschikte weersomstandigheden langs deze lijn, vliegen ze soms op lage hoogte over het noorden van Libanon. Dat maakt de vogels extra kwetsbaar voor stropers. 

Wat doet IFAW om vogels te beschermen en stroperij in Libanon een halt toe te roepen? 

We kunnen deze vogels niet laten lijden en sterven. Hun overleven is essentieel voor ecosystemen in Europa en Afrika, en ondersteunt uiteindelijk ook het overleven van andere soorten. 

Daarom werkt IFAW samen met de Lebanese Association for Migratory Birds (LAMB) aan het project Levant Operation for Bird Rescue. Samen redden we gewonde vogels en verzorgen we ze tot aan hun vrijlating in het wild. Vaak gaat het hierbij om roofvogels en andere vogels die zweven op de thermiek. 

Tot nu toe hebben we de opvangfaciliteiten van het LAMB Rescue Centre gerestaureerd om gewonde dieren veilig te houden en nieuwe isolatiefaciliteiten gebouwd, waar vogels na hun medische verzorging kunnen herstellen en revalideren. We leveren ook medische kits en apparatuur voor het reddingswerk, en geschikt vogelvoer en supplementen. Aangezien de economische omstandigheden in Libanon ontzettend zwaar zijn, is dit een enorme uitdaging. 

We willen het probleem niet alleen oplossen – we willen het voorkomen. Daarom monitoren we overtredingen en rapporteren we stroperij, zodat de autoriteiten wildlifecriminaliteit kunnen voorkomen en stropers kunnen vervolgen. We gaan ook trainingen op maat bieden voor wetshandhavers (via het programma DISRUPT) en bewustwordingscampagnes opzetten voor het grote publiek, om mensen voor te lichten over de gevaren en consequenties van wildlifecriminaliteit en de noodzaak om vogels te beschermen. 

Bij mijn bezoek aan de projectlocatie sprak ik met de voorzitter van LAMB, Dr. Michel Sawan. Hij vertelde: “Het is moedig om stropers te achtervolgen en aan te geven, maar ook gevaarlijk – en omdat het land zich in een economische crisis bevindt en binnenkort wellicht geen bronnen meer heeft, wordt het nog gevaarlijker. Tel hier de wereldwijde inflatie bij op, en de situatie wordt een ramp.” 

Helaas is dit de realiteit die we te boven moeten komen. 

Hoeveel vogels zijn er tot nu toe gered? 

Sinds ons project in mei 2022 van start is gegaan, hebben we met succes 21 vogels gered, behandeld en weer vrijgelaten. Nog eens elf vogels revalideren momenteel in het centrum, en we blijven nog meer vogels redden en behandelen. Helaas hebben veel vogels dodelijke verwondingen, en zijn ze niet meer te redden. Daarom is het ook zo belangrijk om deze misdaden te voorkomen. 

De geredde vogels kunnen veilig verder trekken naar Afrika, waar ze een essentiële rol spelen voor het evenwicht van ecosystemen waarin ook andere wilde dieren hun leven ten volle kunnen leven. 

Help ons om wilde dieren overal ter wereld te redden en te beschermen.