een historisch moment voor het ZEN-project: Tulku en Mfana sluiten zich aan bij kudde wilde olifanten

ZEN is een project in Zimbabwe voor het redden, rehabiliteren en weer vrijlaten van olifanten. We redden olifanten, geven ze weer een toekomst in het wild en zetten ons voortdurend in voor het veiligstellen van populaties wilde olifanten.

Vijf jaar lang hebben we met het ZEN-project toegewerkt naar deze mijlpaal. Op 12 mei was het zover: Tulku en Mfana keerden terug in het wild, naar een grote kudde wilde olifanten. Deze kudde van ruim 70 olifanten bestaat zowel uit koeien als grote stieren. 

Mfana kwam in januari 2018 bij de ZEN-kudde. Tijdens zijn rehabilitatie leerde Mfana om andere olifanten te vertrouwen en om het zelfvertrouwen terug te winnen dat essentieel is om terug te keren in het wild. Ook Tulku veranderde toen hij bij de kudde kwam in een vriendelijk, guitig olifantje, volledig op zijn gemak bij andere olifanten.

In de nacht van 12 mei 2019 verlieten Tulku en Mfana, in gezelschap van Matabele en Nora, de boma's en trokken er in de donkere nacht op uit. Een grote groep wilde olifanten was op dat moment vlakbij de boma aan het grazen en aan het zwemmen in het meertje voor het kamp.

Nora en Matabele bleven een uur in de bush met de wilde olifanten en keerden toen uit zichzelf weer terug naar de boma's. Tulku en Mfana bleven bij de kudde.

Sindsdien patrouilleren rangers continu in de omgeving en langs de niet-omheinde grens met het Zambezi National Park. Tot op heden zijn er geen loslopende jonge olifanten waargenomen, dus we nemen aan dat Tulku en Mfana bij de kudde wilde olifanten zijn gebleven. Ook is er twee keer een helikopterpatrouille uitgevoerd, met onze lead handler Paradzai Mutize aan boord. Door het helikopterraam was te zien dat Mfana zich tussen de wilde olifanten bevond. We denken dat Mfana goed is opgenomen door de groep, omdat hij eerder ook een hechte relatie had met Nora en Annabelle, de oudere vrouwtjesolifanten bij ZEN. 

Tulku is bij drie verschillende gelegenheden door leden van het ZEN-team gezien bij de Kalisosa Pan. Hij werd telkens vroeg in de avond of 's nachts waargenomen, dus we wachten nog steeds een goed moment af om een duidelijke foto te maken. Elke keer dat hij werd gezien stond hij bij de kudde, die ook uit veel kalfjes en jonge olifanten bestaat.

Opmerkelijk is dat noch Mfana noch Tulku heeft geprobeerd om contact te zoeken met mensen of op zoek is gegaan naar bijvoeding. Ze hebben tot nu toe de kudde ook nog niet verlaten. Die zelfstandigheid laat zien dat de protocollen van het ZEN-project succesvol zijn, omdat de olifanten niet afhankelijk zijn geworden van mensen.

Dankzij deze protocollen en het laissez-faire beleid zijn de olifanten sneller zelfstandig geworden en veilig teruggekeerd in het wild. De ''interactiezone'' die is ontwikkeld door het ZEN-team heeft ook ontzettend goed gewerkt. Vanuit deze veilige plek konden de ZEN-olifanten geleidelijk aan wennen aan de wilde olifanten. Hierdoor kregen ze weer zelfvertrouwen en hebben ze een relatie opgebouwd met de wilde olifanten.

Aan dit mooie moment zijn vijf jaren van onafgebroken hard samenwerken voorafgegaan, vaak onder extreem moeilijke omstandigheden, om deze verweesde en gewonde olifanten weer terug in het wild te krijgen. Het is een emotioneel traject geweest en we zijn trots en blij dat deze olifanten nu terugkeren in het wild.  

Onze dank gaat uit naar het International Fund for Animal Welfare voor het geloof in de missie, de niet-aflatende steun en inzet voor de toekomst van de ZEN-olifanten en de ontelbare andere dieren die Panda Masuie Forest Reserve als leefgebied hebben. Het ZEN-project, een samenwerking tussen Wild is Life en IFAW, is baanbrekend en zorgt voor de ontwikkeling van nieuwe methoden voor behoud van dierenwelzijn om de toekomst van olifanten en andere dieren veilig te stellen.

We danken ook ZimParks en de Forestry Commission voor hun geloof in dit innovatieve en ambitieuze project en hun steun en inzet. 

— Jos Danckwerts