2023 was monumentaal voor Keniaanse wilde dieren

De natuur heeft echter één belangrijke tekortkoming: de ruimte is eindig. Naarmate het aantal mensen toeneemt, neemt de ruimte voor wilde dieren af. Deze onbalans zal ernstige gevolgen hebben voor ons allemaal als we er niet in slagen onze natuurlijke hulpbronnen te beschermen. 

Volgens de gegevens van 2019 is de bevolking van Kenia de afgelopen tien jaar met negen miljoen gegroeid. Bevolkingsgroei verhoogt de druk op zowel de biodiversiteit als de menselijke gemeenschappen, verergert voedsel- en watertekorten en vermindert de veerkracht op het gebied van klimaatverandering. Gemeenschapsgronden aan de rand van beschermde gebieden worden steeds vaker onderverdeeld, omheind en omgezet in landbouwpercelen. Het uitbreiden van onze menselijke voetafdruk naar essentiële corridors voor wilde dieren leidt bovendien tot mens-dier-conflicten.

Deze harde realiteit vereist een oplossing met de juiste balans tussen duurzame groei en de bescherming van natuurlijke ecosystemen. 

Natuurbeschermingsexperts van IFAW hebben daarom onvermoeibaar gewerkt om partners bij elkaar te brengen om dringend de bedreigingen van de biodiversiteit aan te pakken. Dankzij hun inspanningen wint ons transformerende initiatief Room to Roam nu enorm aan populariteit bij Keniaanse beleidsmakers in zowel de nationale als provinciale overheden. 

Wilde dieren de ruimte geven om rond te trekken

Gesteund door 20 jaar wetenschap en betrokkenheid bij lokale gemeenschappen, werken we met Room to Roam aan het veiligstellen en verbinden van leefgebieden. We creëren veilige doorgangen voor wilde dieren om vrij door hun leefgebieden in Oost- en Zuidelijk Afrika te trekken. Het resultaat is een grotere biodiversiteit, natuurlijke veerkracht tegen klimaatverandering en een toekomst waarin dieren en mensen in balans met elkaar kunnen samenleven.

Vorig jaar is het diepgaande initiatief echt in een stroomversnelling geraakt; 2023 is een monumentaal jaar geworden voor natuurbehoud in Kenia. Bij politici, natuurbeschermers en lokale gemeenschappen groeit het besef dat we er alles aan moeten doen om leefgebieden van wilde dieren te beschermen, mensen en dieren vreedzaam met elkaar te laten samenleven en het economische levensonderhoud van meer dan 50 miljoen mensen veilig te stellen. Planning en wetgeving over hoe land kan worden gebruikt staat centraal in deze uitdaging. 

Een van de grootste stappen voorwaarts was een uitvoerend besluit dat de overdracht van land binnen wildgebieden stopzette. Dit toont de politieke moed die nodig is om wilde dieren te beschermen in een wereld die steeds meer verstedelijkt.

In juli vestigde een presidentiële richtlijn de aandacht op de bescherming van wildcorridors, een enorme opluchting voor natuurbeschermers die zich jarenlang schor hebben geschreeuwd. De richtlijn is bedoeld voor het implementeren van de aanbevelingen van het rapport National Wildlife Migratory Corridors and Dispersal Areas in Kenia. Menselijke ontwikkeling in een van de snelst groeiende hoofdsteden van Afrika versnippert land aan de zuidgrens van Nairobi National Park, waar ooit leeuwen, neushoorns en buffels vrij rondtrokken. Om de corridors van Athi-Kapiti te beschermen tegen verdere menselijke aantasting, staan gebouwen zoals een cementfabriek op het punt gesloopt te worden. Hierdoor krijgen wilde dieren de ruimte om zich te verplaatsen, voedsel te zoeken en zich voort te planten.

In september vond in Kenia de eerste Africa Climate Summit plaats. Afrikaanse politici en leiders op het gebied van klimaatverandering kwamen bijeen om een plan op te stellen om de klimaatcrisis aan te pakken. Tijdens deze historische klimaattop deden afgevaardigden van IFAW een dringende oproep om het behoud van wilde dieren te beschouwen als een natuurlijke oplossing voor het klimaatprobleem.

In november organiseerden IFAW en het Keniaanse State Department for Wildlife een belangrijke bijeenkomst met belanghebbenden uit de gemeenschap, nationale regeringsleiders, provinciale overheidsinstanties en natuurbeschermers. De bijeenkomst maakte de weg vrij voor het veiligstellen van belangrijke verspreidingsgebieden in Kenia's Southern Rangelands, een cruciaal leefgebied voor 70% van de wilde dieren in het land. 

"Ons plan is om de wildcorridors in de provincie te beschermen, zodat olifanten genoeg ruimte hebben om rond te trekken en de gemeenschappen tegelijkertijd tastbare voordelen hebben van het wildlife-toerisme", vertelde Joseph Ole Lenku, gouverneur van Kajiado County, aan de IFAW-delegatie.  

Mensen een economische impuls geven

Room to Roam pleit niet alleen voor het verbinden van gefragmenteerde leefgebieden van wilde dieren. Het gaat ook over het verzachten van de harde gevolgen van klimaatverandering, zoals de droogte die veel Kenianen al hebben meegemaakt. Gezinnen hebben veel vee verloren, waardoor de inkomsten- en voedselbronnen voor veehouders zijn verstoord.

Gemeenschappen spelen een cruciale rol bij de bescherming van wilde dieren en de natuur. Daarom zet IFAW zich ervoor in dat mensen die naast wilde dieren leven, profiteren van de inspanningen om wilde dieren te beschermen. In Kenia is economische zelfredzaamheid via innovatieve programma's zoals Inua Kijiji, Jenga Mama en Team Lioness een integraal onderdeel geworden van de bescherming van olifanten en andere wilde dieren. Bovendien hebben bijna 90 rangers uit de lokale Maasai-gemeenschap gezorgd voor een duurzaam bestaan en het bevorderen van natuurbehoud in het ecosysteem van Amboseli. 

Het veiligstellen van natuurgebieden door land te leasen van de gemeenschappen die het bezitten, heeft veel voordelen. Een goed voorbeeld hiervan is de Kitenden Conservancy. Kitenden is een cruciale verbindingsroute tussen de nationale parken Amboseli en Kilimanjaro. Het stuk land is essentieel voor het levensonderhoud van de Maasai-gemeenschap en de wilde dieren in de aangrenzende beschermde gebieden. Door ernstige droogte, druk van landbouwactiviteiten en een toename van de menselijke bevolking zijn mensen en wilde dieren dichter bij elkaar gekomen. Hierdoor is het aantal conflicten tussen mensen en wilde dieren toegenomen. Om een potentiële crisis af te wenden en olifanten te beschermen, werkte IFAW samen met Maasai landeigenaren om een deel van de Kitenden corridor om te vormen tot Kitenden Conservancy. De Maasai profiteren financieel van de lease van 26.000 hectare land en de wilde dieren kunnen vrij rondtrekken. De olifanten gedijen goed, zij aan zij met de gemeenschapsleden die natuurbehoud waarderen als een plan voor landgebruik.

Dankzij sterkere partnerschappen met lokale gemeenschappen via platforms zoals het Community Thought Leaders Forum en het Maa Economic Bloc, zien we dat gemeenschappen echt meewerken en een consensus bereiken over de bescherming van wildcorridors en verspreidingsgebieden. 

We hebben fantastische mijlpalen bereikt in 2023 en zitten in een stijgende lijn voor 2024. Dit jaar worden wilde dieren nog meer gepositioneerd als hulpbron voor onze sociaaleconomische ambities. Room to Roam is een duurzame oplossing om ervoor te zorgen dat zowel de mens als wilde dierenpopulaties tot ver in de toekomst levensvatbaar blijven.

Meer informatie over Room to Roam.