Waarom worden er zoveel noordkapers dood of gewond aangetroffen?

De noodkaper behoort tot de meest kritisch bedreigde diersoorten ter wereld. Wetenschappers schatten dat er nog minder dan 340 over zijn - en minder dan 70 daarvan zijn reproductief actieve vrouwtjes die in staat zijn om nieuwe kalveren ter wereld te brengen.

Met zulke lage aantallen brengt elke dood de diersoort dichter bij uitsterven.

Sinds 2017 is de populatie van de noordkaper getroffen door een reeks ongebruikelijk sterftegevallen. Maar wat betekent dat, waarom is het belangrijk en hoe kunnen we het stoppen?

Wat betekent ongebruikelijke sterfte bij zeezoogdieren? 

De Amerikaanse Marine Mammal Protection Act definieert ongebruikelijk sterfte als "een stranding die onverwacht is; een aanzienlijke sterfte van een zeezoogdierpopulatie met zich meebrengt; en onmiddellijke reactie vereist."

Omdat het een Amerikaanse federale wetgeving is, heeft de wet betrekking op strandingen op Amerikaanse stranden of kusten, of in wateren onder Amerikaanse jurisdictie. Natuurlijk kunnen ongebruikelijke sterfgevallen ook in andere landen voorkomen. Maar wanneer ze plaatsvinden in een gebied waar de VS jurisdictie heeft, schetst de Marine Mammal Protection Act directe acties die overheidsinstanties moeten ondernemen om de oorzaak te onderzoeken en verdere sterfgevallen te minimaliseren.

De VS heeft sinds 1991 meer dan 70 ongebruikelijke sterfgevallen van zeezoogdieren verklaard.

Wat gebeurt er als er een vermoedelijk ongebruikelijk sterfgeval wordt geconstateerd?  

Een werkgroep van mariene experts wordt binnen 24 uur gealarmeerd na een mogelijk ongebruikelijk sterfgeval. Katie Moore, plaatsvervangend vicepresident dierenredding van IFAW, is momenteel lid van deze werkgroep.

Als de werkgroep besluit dat de strandingen aan de definitie voldoen, geven ze hun aanbeveling aan óf NOAA Fisheries óf de U.S. Fish and Wildlife Service, afhankelijk van welke zeedieren zijn getroffen. In het geval van de noordkaper en andere cetaceeën is NOAA Fisheries verantwoordelijk en hebben ze een Nationaal Noodplan dat aangeeft welke acties ondernomen moeten worden.

De werkgroep adviseert ook hoe het geld uit het UME Fonds gebruikt moet worden. Bijvoorbeeld, dit fonds kan dierenorganisaties helpen om voor zieke of gewonde dieren te zorgen of onderzoekers in staat stellen om weefselmonsters te verzamelen en de doodsoorzaken te onderzoeken.

Wat veroorzaakt de huidige ongewone sterfte van de noordkaper? 

De sterfte-gebeurtenis is aan de gang sinds 2017, toen 17 noordkapers stierven.

De belangrijkste oorzaken zijn aanvaringen met schepen en verstrikt raken in visgerei. Aanvaringen met schepen veroorzaken pijnlijke en dodelijke verwondingen, zoals open wonden en trauma's. Visgerei maakt de walvissen zwaar, waardoor ze niet vrij kunnen bewegen, eten of voortplanten. Het gerei kan ook in hun spek, spieren en zelfs botten snijden, en ze sterven langzaam aan infecties, uitputting of verhongering.

Maar waarom komen zoveel walvissen dodelijk in aanraking met schepen en visgerei?

Een reden is dat noordkapers voornamelijk verblijven in de kustwateren langs het continentaal plat. Ze hebben een dieet van plankton, dat zich vaak vlak onder het oceaanoppervlak bevindt.

Een andere reden is dat hun migratiepatronen veranderen. Door klimaatverandering en een opwarmende oceaan verplaatsen hun voedselbronnen zich in de zomer verder naar het noorden, nu tot aan de Golf van St. Lawrence in Canada, een gebied dat intensief wordt gebruikt door de visserij- en scheepvaartindustrieën.

Waarom is de bijzondere sterfte met name zorgwekkend?  

De soort werd in 1970 als bedreigd verklaard, en sinds 2010 is het totale aantal snel afgenomen. In 2020 verplaatste de IUCN de soort naar de lijst van ernstig bedreigde diersoorten, waarbij werd opgemerkt dat de totale populatie sinds 2011 met ongeveer 15% was afgenomen.

In 2023 zijn er binnen de UME 114 sterfgevallen, verwondingen en ziekten gedocumenteerd. Verontrustend is dat onderzoek suggereert dat slechts een derde van de sterfgevallen van noordkaper wordt gedocumenteerd, dus het daadwerkelijke cijfer ligt veel hoger.

Dat staat tegenover slechts 57 kalveren die sinds 2017 zijn geboren. In plaats van elke drie jaar kalveren te krijgen, krijgen vrouwtjes nu elke zes tot tien jaar kalveren. Dit kan te wijten zijn aan stress door verstrikkingen, het navigeren van scheepsverkeer, toenemend oceaangeluid, evenals hun voedselbronnen die negatief worden beïnvloed door klimaatverandering.

Studies geven ook aan dat vrouwtjes eerder sterven dan mannetjes en dat hun gemiddelde levensduur afneemt van ongeveer 70 jaar naar ongeveer 45 jaar. Dit komt waarschijnlijk door door mensen veroorzaakte factoren die te veel stress leggen op de dieren, die al kwetsbaar zijn door voortplanting. Tragisch genoeg kan het gebeuren, wanneer vrouwtjes sterven, dat zij kalveren achterlaten die van hen afhankelijk zijn voor hun overleving.

Dat betekent dat de gevolgen van de sterfte van een walvis voor de langetermijn en complex zijn en de soort richting uitsterven kunnen duwen.

Hoe kunnen we de bedreigingen voor de noordkaper verminderen? 

De biologen, dierenartsen en beleidsexperts van IFAW pakken de crisis aan vanuit vele invalshoeken door samen te werken met andere wetenschappers, lokale vissers, consumenten en beleidsmakers in de VS en Canada.

Wetenschap

De expeditie op het zeilschip Song of the Whale helpt ons om de veranderende migratiepatronen van deze walvissen te begrijpen, zodat we weten hoe en waar we de levensbedreigende risico's waarmee ze worden geconfronteerd, kunnen verminderen.

Onze Whale Alert app is een tool gebaseerd op burgerwetenschap, waarbij waarnemingen van walvissen door het algemene publiek worden gebruikt om snelheidszones vast te stellen en waarschuwingen aan zeelieden te geven over de aanwezigheid van walvissen in het gebied. Dit vermindert uiteindelijk het risico op aanvaringen tussen schepen en walvissen.

Technologie

We lopen voorop in walvisbehoud door methoden te ontwikkelen om gewonde en verstrikt geraakte walvissen op zee te redden. Dit is het enige project aan de oostkust van de VS dat beschikt over de apparatuur en ervaren personeel om medicijnen toe te dienen tegen infecties veroorzaakt door uitgebreide verwondingen, of kalmeringsmiddelen om noordkapers te kalmeren zodat ze ontward kunnen raken.

We werken ook rechtstreeks samen met de visserij-industrie en bedrijven voor onderwatertechnologie om geautomatiseerde visuitrusting te bevorderen - essentieel om vissers in staat te stellen hun levensonderhoud duurzaam voort te zetten terwijl ze het leven van walvissen beschermen.

Beleid 

We hebben samengewerkt met leden van het Amerikaanse Congres om de North Atlantic Right Whale Coexistence Act te introduceren en uiteindelijk aan te nemen, en met de Amerikaanse en Canadese regeringen om snelheidsbeperkingen voor vaartuigen te implementeren en te handhaven, evenals te pleiten voor het omleiden van drukke scheepvaartroutes om noordkapers te beschermen tijdens het migratieseizoen.

Door autopsies uit te voeren op noordkapers, bepaalt ons team de doodsoorzaken en beoordeelt het de gezondheid. We gebruiken die cruciale informatie om de effectiviteit van bestaande beschermingsbeleidsmaatregelen te evalueren en toekomstige beleidsmaatregelen te informeren die nodig zijn om het herstel van de populatie te waarborgen.

Als we nu niet handelen, kunnen deze ongelooflijke wezens binnen de komende vijf jaar een kantelpunt bereiken. Omdat menselijke activiteiten deze walvissen naar uitsterven duwen, kunnen en moeten we veranderingen doorvoeren om ze te beschermen en te behouden.