32 Noordkapers gespot, deels zwemmend buiten beschermd gebied

Ernstig bedreigde walvissen verder onder druk door klimaatverandering, verstrikking in vistuig en aanvaringen met schepen 

(Den Haag, 15 oktober 2024) – Uit onderzoek van IFAW blijkt dat meerdere van de 32 gespotte noordkapers zich buiten beschermde gebieden bewegen. De ernstig bedreigde walvissen zwemmen hierdoor steeds vaker door drukbevaren scheepsroutes en visserijgebieden. De noordkapers volgen onder andere het zwemgedrag van hun prooi, die onder druk van klimaatverandering andere gebieden opzoeken. 

Dit alles staat in het vandaag verschenen rapport Song of the Whale: 2023 North Atlantic right whale surveys, gebaseerd op onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van IFAW, aan boord van het speciaal gebouwde onderzoeksschip Song of the Whale. Over een afstand van zo'n 15.781 kilometer, werden in totaal 209 walvisachtigen waargenomen, waaronder 25 groepen noordkapers bestaande uit minstens 32 individuen. Bij velen van hen werden littekens gezien als gevolg van eerdere verstrikkingen in vistuig en scheepsaanvaringen.

“Noordkapers zijn van nature migrerende dieren die grote afstanden zwemmen op zoek naar eten en om te paren, dus ze komen wel vaker in niet-beschermde gebieden. Echter, onze metingen laten zien dat steeds meer noordkapers hun routes verleggen als een gevolg van klimaatverandering en de drukte van menselijke activiteiten”, zegt Zaan Olivier, projectmanager Marine Conservation bij IFAW. “Wij roepen de lokale overheid en industrie daarom op om in te grijpen, voordat het te laat is. Denk hierbij aan het vergroten en/of verleggen van het beschermde gebied en strengere scheepvaartregels in te voeren, zoals verplichte snelheidsbeperkingen in bepaalde gebieden, in plaats van vrijwillige.”

Aanvaringen en verstrikking 

Ondanks de bestaande seizoensgebonden beheersgebieden (SMA's) die schepen verplichten hun snelheid te verminderen in de beschermde habitat van de noordkaper, registreerde het onderzoek ook walvissen in wateren waar deze bescherming niet of onvoldoende aanwezig is. Olivier: “Hoewel de huidige verplichte snelheidsregels bewezen effectief zijn, is het nog steeds onvoldoende. We hebben grotere en meer dynamische beheerzones nodig om rekening te houden met de veranderende verspreiding van de walvissen. Maar ook verstrikking in vistuig is een belangrijke doodsoorzaak onder noordkapers. Daarom werken we samen met lokale vissers aan innovatieve oplossingen, zoals alternatief vistuig waarbij touwen niet meer nodig zijn of korter in het water liggen.” 

Vooruitblik

Er zijn wereldwijd nog slechts rond de 350 noordkapers over, die al sinds 1970 als meest bedreigde walvissoort worden beschouwd. Met de huidige trends verkeert zo'n tien procent van de populatie in nog groter gevaar. “Om de ernstig bedreigde noordkaper te behouden, is het cruciaal dat we de bescherming verder uitbreiden en tegelijkertijd beter handhaven. We moeten nu actie ondernemen en sterker beleid implementeren zodat we de door mensen veroorzaakte bedreigingen kunnen verminderen.”

Noot voor de redactie

Beeldmateriaal is beschikbaar via deze download link.

Het onderzoeksproject werd gefinancierd door International Fund for Animal Welfare (IFAW). Bijdragen werden geleverd door onder andere Marine Conservation Research, NOAA's Northeast Fisheries Science Center, Stellwagen National Marine Sanctuary Team, Anderson Cabot Center for Ocean Life, Center for Coastal Studies, Duke University Marine Geospatial Ecology Lab en Duke University Marine Lab. Alle werkzaamheden zijn uitgevoerd onder NOAA-vergunningen 21371-01 en 24359.