Rabiësvaccinatiecampagne in Kenia beschermt mensen en dieren.

Gewapend met spuiten en naalden en gekleed in medische uniformen, richtte een energiek team van vrijwilligers, dierenartsen en dierenliefhebbers van de Kenya Society for the Protection and Care of Animals (KSPCA) snel een tijdelijke kliniek op ter voorbereiding op een ambitieuze vaccinatiecampagne tegen de verspreiding van de dodelijke zoönose—rabiës.

Hoe rabiës dieren en mensen bedreigt 

Overstromingen verstoren niet alleen het levensonderhoud van gemeenschappen, dieren en ecosystemen, maar kunnen ook de verspreiding van zoönoses bevorderen, doordat ze mensen en dieren dichter bij elkaar brengen. Dit werd duidelijk tijdens de recente rabiësuitbraak in Nairobi. Via onze partner, KSPCA, konden we hotspots voor rabiës identificeren en mobiele vaccinatiecentra opzetten.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie sterven jaarlijks ongeveer 59.000 mensen aan rabiës, met 95% van deze gevallen in Afrika en Azië. In Kenia alleen al wordt geschat dat rabiës bijna 2.000 mensen per jaar doodt. Nairobi, een stad met meer dan 5,5 miljoen inwoners, heeft recentelijk een toename van rabiësgevallen gezien.

Rabiës wordt meestal overgedragen door beten van besmette honden en katten, die de ziekte via hun speeksel op mensen en andere zoogdieren overdragen. Hoewel er geen genezing voor rabiës is, kan de verspreiding ervan worden beperkt door huisdieren te vaccineren. In veel delen van de wereld heeft vaccinatie bijgedragen aan de eliminatie van deze ziekte.

Samenwerken om de verspreiding te beperken 

Vorige maand heeft IFAW de handen ineengeslagen met de KSPCA in een gezamenlijke inspanning om huisdieren te vaccineren en de verspreiding van de dodelijke ziekte van gedomesticeerde dieren naar mensen en wilde dieren te voorkomen.

Weken voorafgaand aan de campagne hielden vier inspecteurs van de KSPCA een uitgebreide voorlichtingsronde in sociale centra, scholen, markten en kerken om de gevaren van de ziekte en het belang van het vaccineren van huisdieren uit te leggen.

Op zaterdag 24 augustus 2024 organiseerden de KSPCA en vrijwilligers een vaccinatie-evenement dat zich een weg baande door Waithaka en Gikambura in Nairobi. Het politiebureau van Waithaka was een drukte van belang, met honderden eigenaren die met hun viervoetige vrienden arriveerden voor levensreddende vaccins—gratis aangeboden.

Onder de deelnemers bevond zich de tienjarige Emmanuel Wainaina, die met zijn twee honden, Scooby en Mickey, kwam. De vaccinatie kost normaal gesproken US$42 (~€40,28) per hond, wat voor Emmanuel een totaalbedrag van $84 (~€81,90) zou betekenen. Dit is een bedrag die voor de meeste gezinnen niet betaalbaar is. Door vaccins gratis aan te bieden, kunnen levens worden gered.

KSPCA-dierenarts Guyo Huqa benadrukt dat rabiësvaccinaties niet alleen draaien om het beschermen van dieren en het besparen van kosten; ze zijn vooral cruciaal voor het prioriteren en waarborgen van de volksgezondheid.

"Rabiës is een virale zoönose zonder genezing, maar het is wel te voorkomen met vaccinatie," legt hij uit. "Het niet vaccineren van honden brengt de levens van mensen in gevaar door besmette huisdieren en straathonden."

Tegen zonsondergang waren er in totaal 147 honden en 109 katten gevaccineerd—een opmerkelijke prestatie in de strijd tegen deze dodelijke ziekte.

Hoe rabiësvaccinaties wilde dieren helpen 

Vaccinatie van honden in gemeenschappen nabij natuurgebieden is cruciaal voor de gezondheid van ecosystemen, omdat ziektes ook op andere zoogdieren kunnen worden overgedragen.

In 2017 leidde een dodelijke uitbraak van de ziekte van Carré onder honden in de lokale gemeenschap bijna tot de volledige uitroeiing van Afrikaanse wilde honden in Laikipia County, Noord-Kenia. Deze tragische situatie had kunnen worden voorkomen met een strategische interventie om de lokale honden tegen het virus te vaccineren.

Vandaag de dag wordt de overleving van Afrikaanse wilde honden nog steeds ernstig bedreigd door ziektes, waaronder rabiës en de ziekte van Carré. Deze dieren vormen een belangrijke, maar bedreigd roofdier in de ecosystemen van Sub-Sahara Afrika.

Hoewel we wilde dieren niet kunnen vaccineren, kunnen we in samenwerking met gemeenschappen huisdieren vaccineren. Met dergelijke inspanningen kunnen we helpen deze grote bedreiging voor wildlife te verminderen.