Een gezonde planeet heeft een gezonde oceaan nodig. En toch worden het zeeleven en mariene leefgebieden vandaag de dag steeds meer bedreigd door menselijke activiteiten zoals scheepvaart, niet-duurzame visserij, industriële ontwikkeling en vervuiling. Gezonde populaties van grote zeedieren, met name walvissen en haaien, zijn belangrijk voor evenwichtige oceaanecosystemen en de opslag van CO2 in de zee.

Het is van het grootste belang dat we deze iconische oceaanreuzen beschermen. Daarmee beschermen we automatisch ook veel andere soorten en essentiële leefgebieden onder water. IFAW’s programma voor de bescherming van oceanen had in verslagjaar 2022 impact op drie belangrijke gebieden: het redden van de noordkaper, het aanpakken van aanvaringen tussen schepen en bedreigde walvissen en het terugdringen van onderwaterlawaai.

Hoogtepunten in cijfers

Zie jaarrekening Stichting IFAW, toelichting 11.6.9 Besteding toegerekend aan kernactiviteiten IFAW, Bescherming van de oceanen, Werkelijke kosten 2021/2022 € 72.484 (2020/2021 € 16.602).

bescherming van leven en leefgebieden in de oceanen wereldwijd

het redden van de noordkaper

Ook in verslagjaar 2022 zette IFAW zich in voor het beschermen van de noordkaper (North Atlantic right whale, NARW) tegen verstrikking in vistuig en tegen scheepsaanvaringen in Amerikaanse en Canadese wateren. Wij hebben samengewerkt met de industrie, de overheid en andere betrokkenen om de vooruitzichten voor het voortbestaan van deze ernstig bedreigde soort te verbeteren. IFAW stuurt een (steeds succesvollere) coalitie aan van nietgouvernementele organisaties (ngo’s) om invloed uit te oefenen op de beheersprocessen van zowel de staten als de federale overheid, zodat er sneller vooruitgang wordt geboekt en het gebruik van zogenaamd vistuig van de 21e eeuw wordt gestimuleerd.

IFAW heeft een aantal “early adopter”- vissers geholpen met het verkrijgen van een vergunning om met touwloze netten te vissen in de baai van Massachusetts, een primeur. In dit gebied in de federale wateren mag tijdens het broedseizoen van de noordkaper niet op een traditionele manier worden gevist. Dit is een belangrijke mijlpaal. Het betekent dat vissers kunnen blijven vissen zonder de NARW’s in gevaar te brengen.

Mede dankzij onze lobby is de federale steun voor het behoud van de NARW met 16 miljoen Amerikaanse dollar verhoogd (naar in totaal 21 miljoen Amerikaanse dollar). IFAW heeft ook geholpen bij de allereerste installatie van transducers in de romp van vier vissersboten. Deze transducers worden gebruikt om het geluidssignaal van de touwloze netten op te vangen en zijn tekenend voor het commitment van de early adopters. Wij helpen schepen ook om aanvaringen met walvissen te voorkomen. Via een speciale Whale Alert-app kunnen mensen die een walvis hebben gespot dit in realtime doorgeven. Onze inspanningen hebben geleid tot een verdubbeling van het aantal downloads van de app en inmiddels zijn er 68.558 gebruikers die NARW- en andere walviswaarnemingen melden en delen.

het risico op aanvaringen verminderen voor bedreigde walvispopulaties

Met steun van IFAW helpen drie grote scheepvaartmaatschappijen om bedreigde potvissen in de Middellandse Zee te redden. De Helleense Trog, ten westen en zuiden van de Peloponnesos en ten zuidwesten van Kreta, is aangemerkt als een cruciaal leefgebied voor deze walvissen, waarvan er nog slechts 200 tot 300 over zijn.

In januari 2022 was MSC Group, ‘s werelds grootste containerrederij, de eerste grote onderneming die haar schepen aan de westkust van Griekenland een andere route liet volgen om het risico op aanvaringen met bedreigde potvissen te beperken. Hierop zegde ook Euronav toe om haar schepen een andere route te laten volgen om hoogrisicogebieden bij de Helleense Trog te vermijden. Ook de Vereniging van Duitse Reders (VDR) heeft haar leden opgeroepen om hun route te verleggen. IFAW heeft zich samen met lokale partners jarenlang hiervoor gezet. Het resultaat is ook een belangrijk argument om Griekenland tot actie te manen bij de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) in de nabije toekomst.

onderwaterlawaai en het risico op aanvaringen wereldwijd terugdringen

De Blue Speeds-campagne van IFAW pleit voor een verlaging van vaarsnelheden in de wateren van de Europese Unie (EU) tot 75% van de maximumsnelheid (wat neerkomt op een snelheidsverlaging van ongeveer 10%). Dit om de negatieve effecten van de scheepvaart op het mariene leven en de leefgebieden in de oceaan tegen te gaan. Met deze lagere snelheden is het mogelijk om het onderwaterlawaai van de scheepvaart met 40%, het risico op aanvaringen met 50% en de uitstoot van broeikasgassen door de scheepvaart met 13% te verminderen.

In verslagjaar 2022 hebben wij een economische analyse afgerond, waaruit blijkt dat met de door ons voorgestelde verlaging van de vaarsnelheid een maatschappelijk voordeel van 3,4 tot 4,5 miljard euro per jaar is te behalen (afhankelijk van de brandstofprijzen). Onze Blue Speeds-campagne, die erop is gericht om brede publieke en politieke steun te verkrijgen voor lagere scheepssnelheden in de Europese wateren, zal in het najaar van 2022 van start gaan.

toenemende druk op IJslands laatste walvisvaarder

De IJslandse regering voert de druk op de enige nog actieve walvisvaarder op om de jacht te staken. Volgens peilingen die in opdracht van IFAW in verslagjaar 2022 zijn gehouden, is nu 35% van de bevolking tegen de walvisvaart. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een eerdere enquête.

IFAW bedankt alle donateurs, supporters en partners over de hele wereld die onze impact op het gebied van bescherming van de oceanen in verslagjaar 2022 mogelijk hebben gemaakt, en wij danken in het bijzonder:

Nationale Postcode Loterij
Fondation Prince Albert II de Monaco
The Walt Disney Company
International Union for Conservation of Nature (IUCN): Save Our Species program